Pump and dump
Pump-and-dump to działanie, które ma na celu zwiększenie ceny akcji poprzez rekomendacje oparte na fałszywych, mylących lub mocno przesadzonych stwierdzeniach.
Sprawcy tego typu działania mają już ugruntowaną pozycję w akcjach firmy i sprzedają swoje pozycje po tym, jak szum doprowadził do wyższej ceny akcji. Ta praktyka jest niezgodna z prawem w świetle prawa papierów wartościowych i może prowadzić do wysokich kar.
Podstawy działań typu Pump-and-Dump
Pump and dump były tradycyjnie realizowane poprzez cold calling. Jednak wraz z pojawieniem się Internetu ta nielegalna praktyka stała się jeszcze bardziej rozpowszechniona. Oszuści publikują w Internecie wiadomości zachęcające inwestorów do szybkiego zakupu akcji, twierdząc, że posiadają wewnętrzne informacje, że rozwój sytuacji doprowadzi do wzrostu ceny akcji. Gdy kupujący wkraczają, sprawcy sprzedają swoje akcje, co powoduje drastyczny spadek ceny. Nowi inwestorzy tracą wtedy pieniądze.
Tego typu działania dotyczą zwykle spółek o małej i małej kapitalizacji, ponieważ są one najłatwiejsze do manipulacji. Ze względu na mały płynność tego typu akcji, nie potrzeba wielu nowych nabywców, aby pchnąć je w górę.
Pump-and-Dump 2.0
Ten sam schemat może popełnić każdy, kto ma dostęp do internetowego konta handlowego i może przekonać innych inwestorów do zakupu akcji rzekomo gotowych do wyznaczenia nowych szczytów. Intrygant może rozpocząć akcję, kupując znaczne kwoty na akcje, które są sprzedawane na niskim wolumenie, co zwykle podnosi cenę.
Price action skłania innych inwestorów do dużych zakupów, podnosząc cenę akcji jeszcze wyżej. W każdym momencie, gdy sprawca poczuje, że presja zakupowa jest gotowa spaść, może zrzucić swoje akcje z dużym zyskiem.
Pump-and-Dump w popkulturze
Pump and dump był głównym tematem dwóch popularnych filmów, „Boiler Room” i „The Wolf of Wall Street” – w obu z nich znajdował się magazyn pełen telemarketingowych maklerów giełdowych, którzy rozrzucali akcje za grosze. W każdym przypadku firma brokerska pełniła rolę animatora rynku i posiadała duży wolumen akcji spółek o wysoce wątpliwych perspektywach. Liderzy firm motywowali swoich brokerów wysokimi prowizjami i bonusami za umieszczanie akcji na jak największej liczbie kont klientów. Robiąc to, brokerzy podnosili cenę poprzez ogromną sprzedaż.
Gdy wielkość sprzedaży osiągnęła masę krytyczną i nie było już kupujących, firma sprzedawała swoje akcje z ogromnym zyskiem. Spowodowało to spadek ceny akcji, często poniżej pierwotnej ceny sprzedaży, powodując duże straty dla klientów, ponieważ nie mogli oni sprzedać swoich akcji na czas.
Unikanie schematów typu „Pump-and-Dump”
Inwestorzy powinni być ostrożni w przypadku powiadomień o zbliżającym się wzroście akcji – zwłaszcza gdy są one niezamówione – bez względu na to, jak kuszące może to być. Rozważ źródło i sprawdź, czy nie ma czerwonych flag. Wiele powiadomień pochodzi od płatnych promotorów lub osób z zewnątrz, którym nie należy ufać. Jeśli e-mail lub biuletyn mówi tylko o szumie i nie wspomina o żadnym ryzyku, prawdopodobnie jest to oszustwo. Przed dokonaniem inwestycji zawsze przeprowadzaj własne badania.