Znana głównie z medialnych przekazów „czarna lista nadzoru” ma znaczący wpływ na wiele branż, w tym także na kryptowaluty. Postanowiliśmy pokrótce przybliżyć, czym tak naprawdę jest i co oznacza dla wpisanych na nią firm i klientów. W drugiej części artykułu, która ukaże się już za tydzień, szczegółowo skupimy się na powodach, przez które na liście znajdują się podmioty działające na rynku kryptowalut.
Po co powstała i jakie ma zadanie?
Lista ostrzeżeń publicznych pełni funkcję informacyjno-ostrzegawczą. Jest sygnałem dla społeczeństwa, aby zachowało ostrożność co do kontaktu/współpracy z zamieszczonym na niej podmiotem. Przede wszystkim należy mieć świadomość, że wpisanie danej firmy na tę listę jest równoznaczne ze zgłoszeniem zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa. Nie jest więc jedynie wpisem na stronie, ponieważ pozostaje w obszarze działań prokuratury. Nie ma jednak konkretnych wytycznych dla klientów takich podmiotów – co i kiedy powinni zrobić. Jak pokazuje doświadczenie – Amber Gold także było wpisane na listę, a pomimo tego, wciąż wiele osób inwestowało tam swoje środki.
Na liście ostrzeżeń publicznych można znaleźć nazwę podmiotu (firmy, spółki), a także artykuł, o którego złamanie jest podejrzana. Wszystko to jest publicznie dostępne tutaj. Lista nie może jednak zawierać danych osobowych. Tak więc w przypadku np. jednoosobowych działalności gospodarczych znajdziemy tylko imię i pierwszą literę nazwiska, aby nie można było tej osoby bezpośrednio zidentyfikować.
Źródła pozyskiwania informacji
Nie ma żadnych konkretnych, ogólnodostępnych kryteriów i wyznaczników. Podstawą są tutaj otrzymywane przez pracowników Komisji Nadzoru Finansowego skargi i informacje np. od innych organów państwowych jak od samych klientów danych podmiotów. Komunikaty KNF otrzymuje m.in. od Krajowej Administracji Skarbowej czy też Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK). Ważną rolę odgrywa także stały monitoring mediów związany z szeroko rozumianym tematem inwestowania.
Rodzaje zawiadomień KNF-u
Jest aż 12 kategorii klasyfikacji podmiotów na liście ostrzeżeń publicznych. KNF podaje do publicznej wiadomości informacje o złożonych przez siebie zawiadomieniach o podejrzeniu popełnienia przestępstwa dotyczącego m.in. ustaw o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, giełdach towarowych, działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej, pośrednictwie ubezpieczeniowym, pracowniczych programach emerytalnych, indywidualnych kontach emerytalnych, funduszach inwestycyjnych, obrocie instrumentami finansowymi, ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu o spółkach publicznych. Jest także kategoria dotycząca zawiadomienia o podejrzeniu przestępstwa z art.150 i art.151 ustawy o usługach płatniczych (nieuprawniona działalność w zakresie świadczenia usług płatniczych lub w zakresie wydawania pieniądza elektronicznego). To właśnie w niej najczęściej znajdują się podmioty operujące na rynku kryptowalut. W drugiej części artykułu, która ukaże się już za tydzień, przyjrzymy się właśnie tej kategorii, bezpośrednio nawiązując do tego rynku.
Zmiany na liście – kiedy i czy w ogóle można zostać z niej usuniętym?
W teorii każdy z konsumentów powinien mieć możliwość monitorowania na bieżąco toczącej się sprawy, gdyż KNF powinien uzupełniać informacje, na podstawie zawiadomienia przekazanego Komisji przez prokuratora, podając każdorazowo o wzmiankę o prawomocnej odmowie wszczęcia postępowania przygotowawczego albo o prawomocnym umorzeniu postępowania przygotowawczego, a w przypadku wniesienia aktu oskarżenia o wzmiankę o prawomocnym orzeczeniu sądu.
W przypadku prawomocnej odmowy wszczęcia postępowania przygotowawczego lub prawomocnego umorzenia postępowania przygotowawczego albo wydania przez sąd prawomocnego orzeczenia kończącego postępowanie karne innego niż wyrok skazujący lub wyrok warunkowo umarzający postępowanie karne Komisja na pisemny wniosek podmiotu, w związku z którego działalnością zostało złożone zawiadomienie lub wniosek prokuratora, usuwa informację zamieszczoną na liście, dotyczącą tego podmiotu wraz ze wszystkimi wzmiankami, którymi tę informację uzupełniono. O ile więc w większości przypadków informacje zamieszczane są na liście automatycznie, o tyle wykreślenie podmiotu wymaga jego wniosku, oczywiście o ile nie toczy się wobec niego postępowanie z innego artykułu objętego „monitoringiem KNF”.
Materiał został opracowany we współpracy z partnerem Thompson&Stein.
Thompson&Stein to międzynarodowa kancelaria prawnicza specjalizująca się w doradztwie prawnym i podatkowym. Działalność firmy obejmuje m.in. pomoc w uzyskaniu licencji na obrót kryptowalutami i doradztwo przy STO/ICO.
