Na liście kryptowalutowych przebojów coraz wyższe miejsce zajmuje Solana, nietuzinkowy, nowoczesny blockchain 4 generacji, który zawrócił w głowie zarówno miłośnikom technologii łańcucha bloków, jak i spekulantom. Czym jest Solana, jakie ma możliwości i jaka rysuje się przed nią przyszłość?
Solana to niekwestionowany hit tego lata. Chociaż beta mainnet sieci miał swoją premierę niespełna półtora roku temu, właśnie teraz Solana prezentuje pełnię swojej klasy – zarówno w kontekście technologii (50 000 TPS – transakcji na sekundę), jak i ceny (w chwili przygotowywania niniejszej publikacji cena SOL wyznaczyła nowe ATH na poziomie 74,89 dolarów – CoinMarketCap).
Natywny token Solana, SOL, odnotował w ciągu ostatniego tygodnia 72% wzrost ceny i obecnie znajduje się w pierwszej dziesiątce kryptowalut, z kapitalizacją rynkową w wysokości 20,9 miliarda USD i roczną stopą wzrostu przekraczającą 2000% (CoinMarketCap).
Co to jest Solana?
Na oficjalnej stronie internetowej projektu Solana czytamy:
„Solana to szybki, bezpieczny i odporny na cenzurę blockchain zapewniający otwartą infrastrukturę wymaganą do globalnej adopcji”
Sieć Solana jest znana jako blockchain czwartej generacji, który ma na celu rozwiązanie 3 problemów – wyzwań dla blockchain. Rzecz opiera się na stworzeniu szybkiej i skalowalnej sieci bez uszczerbku dla jej bezpieczeństwa lub decentralizacji (blockchain trilemma). Protokół wprowadza osiem podstawowych technologii, które umożliwiają skalowanie transakcji proporcjonalnie do przepustowości, co zapewnia wiodącą w branży szybkość transakcji i bezpieczeństwo na poziomie enterprise.
Dzięki solidnemu protokołowi Solana może zaoferować zdecentralizowaną platformę dla zdecentralizowanych aplikacji o globalnym potencjale skalowania, bez przeciążenia sieci i wysokich opłat za gas.
A zatem:
Solana to protokół blockchain o otwartym kodzie źródłowym, który wspiera programistów i instytucje na całym świecie w tworzeniu zdecentralizowanych aplikacji (DApps) i rynków. Protokół Solany jest szybki, bezpieczny i odporny na cenzurę, co zapewnia elastyczność otwartej infrastruktury wymaganej do tworzenia aplikacji do masowej adopcji.
Ten wysokowydajny blockchain zapewnia w pełni zdecentralizowaną, bezpieczną i wysoce skalowalną infrastrukturę niezbędną dla przyszłych DApps i zdecentralizowanych rynków. Wykorzystuje zestaw przełomowych technologii obliczeniowych, które mogą obsługiwać tysiące węzłów, umożliwiając proporcjonalne skalowanie przepustowości transakcji wraz z przepustowością sieci.
Solana wykorzystuje kombinację mechanizmów konsensusu proof-of-stake (PoS) i proof of history (PoH), aby poprawić przepustowość i skalowalność. W związku z tym sieć twierdzi, że obsługuje 50 000 transakcji na sekundę (TPS), co czyni ją najszybszym blockchainem na świecie.
Krótka historia Solany
Manifest Solany został opublikowany już w 2017 roku. Jego autorem jest Anatolij Yakowenko, który wcześniej pracował w Qualcomm i Dropbox, gdzie specjalizował się w projektowaniu systemów rozproszonych i algorytmów kompresji. Artykuł był pierwszym opisem dowodu historii (Proof-of-History) – nowej metody timekeepingu dla systemów rozproszonych, która może zautomatyzować proces zlecania transakcji w sieciach blockchain.
Yakowenko połączył siły ze swoim byłym kolegą z Qualcomm, Gregiem Fitzgeraldem, obecnie dyrektorem ds. technologii w Solanie, aby zbudować sieć testową w oparciu o dowód historii, która ujrzała światło dzienne w lutym 2018 roku.
Firma stojąca za Solaną, początkowo nazywana Loom, została wkrótce założona przez Yakovenko, Fitzgeralda i Stephena Akridge’a. Z czasem zmienili oni nazwę firmy na Solana Labs, aby uniknąć mylenia z Loom Network, popularnym rozwiązaniem multichain.
W lipcu 2019 r.Solana Labs zakończyła rundę finansowania serii A o wartości 20 milionów dolarów prowadzoną przez Multicoin Capital. Po zebraniu kolejnych 1,76 miliona dolarów z tytułu włączania na Coinlist, w marcu 2020 r. uruchomiono beta mainnet Solana z podstawowymi możliwościami transakcji i funkcjami opartymi o smart kontrakty.
Obecnie Solana Labs pozostaje głównym współtwórcą sieci, podczas gdy Solana Foundation, organizacja non-profit z siedzibą w Zug w Szwajcarii, zajmuje się finansowaniem i rozwojem inicjatyw budowania społeczności blockchain.
8 cech blockchainu Solana
Architektura Solana jest niezwykle interesująca:
Poniżej omówimy pokrótce wszystkie z 8 kluczowych cech.
Proof of History (PoH)
Pomimo swojej nazwy, PoH nie jest mechanizmem konsensusu, ale zegarem kryptograficznym, który umożliwia węzłom uzgodnienie kolejności zdarzeń w łańcuchu bez konieczności komunikowania się ze sobą, ponieważ każdy węzeł ma swój własny zegar.
PoH pomaga zwiększyć wydajność i przepustowość w sieci, przechowując historyczne zapisy transakcji i umożliwiając systemowi łatwiejsze śledzenie kolejności zdarzeń.
Działa to w ten sposób, że PoH sekwencyjnie miesza wszystkie przychodzące zdarzenia i transakcje, które przebiegają przez siebie w sposób ciągły z poprzednim wyjściem używanym jako następne wejście. Wykorzystuje funkcję mieszającą SHA256.
W drodze obliczenia wyjścia bieżącej funkcji „X”, walidator może obliczyć wyjście dla następnej funkcji „Y”. Ponieważ obliczenie jest uniwersalne, co oznacza, że wszystkie walidatory muszą rozwiązać tę samą funkcję „X” i będą w stanie uzyskać wynik dla następnej funkcji „Y” mniej więcej w tym samym czasie, Solana tworzy w całej sieci zsynchronizowany „zegar”:
Tower BFT (Byzantine Fault Tolerance)
Tower BFT to implementacja pBFT (practical byzantine fault tolerance) Solana, zoptymalizowana pod kątem PoH. Zasadniczo jest to algorytm konsensusu, który wykorzystuje zegar kryptograficzny, osiągając konsensus bez konieczności przechodzenia przez wiele komunikatów między węzłami — w konsekwencji poprawiając szybkość transakcji.
Gulf Stream — protokół przekazywania transakcji bez mempool
Gulf Stream umożliwia Solanie osiągnięcie 50 000 TPS. Jest to protokół odpowiedzialny za buforowanie transakcji i przekazywanie ich do brzegów sieci. Umożliwia to walidatorom sieci wykonywanie transakcji z wyprzedzeniem, wyraźnie skracając czas potwierdzenia i wymagania dotyczące pamięci w walidatorach z niepotwierdzonych pul transakcji.
Memopool to zestaw transakcji, które zostały przesłane, ale nie zostały jeszcze przetworzone przez sieć.
W witrynie Solana czytamy:
„Walidatory Solana mogą zarządzać wielkością puli pamięci 100 000. Oznacza to, że przy przepustowości sieci 50 000 TPS, 100 000 pamięci transakcyjnej jest wykonywanych w ciągu kilku sekund. To właśnie sprawia, że Solana jest najbardziej wydajnym blockchainem na świecie.”
Turbine — protokół propagacji bloku
Turbine to protokół propagacji bloków, który dzieli dane na mniejsze zbiory, ułatwiając przesyłanie danych między węzłami. Turbine pomaga Solanie rozwiązać problemy związane z przepustowością i zwiększyć ogólną szybkość przetwarzania transakcji w sieci.
Sealevel — równoległy czas wykonywania smart kontraktów
Jest to silnik przetwarzania transakcji równoległych, który umożliwia Solanie skalowanie na poziomie procesorów graficznych i dysków SSD. Sealevel pozwala na równoczesne procesowanie transakcji w tym samym łańcuchu, co skutkuje lepszym czasem działania sieci.
Jest to możliwe, ponieważ dla wszystkich transakcji równoległych Solana jest w stanie opisać wszystkie stany, w których transakcje muszą być odczytywane i zapisywane podczas wykonywania. Pozwala to nie tylko na jednoczesne wykonywanie nienakładających się na siebie transakcji, ale także na transakcji, które tylko odczytują ten sam stan do wykonania w tym samym czasie.
Pipelining — jednostka przetwarzania transakcji do optymalizacji walidacji
Pipelining to powszechna procedura stosowana w projektowaniu procesorów (CPU). Odnosi się do procesu przypisywania strumienia danych wejściowych do przetworzenia przez inny hardware. Umożliwia to szybszą replikację i walidację informacji o transakcjach we wszystkich węzłach sieci.
Cloudbreak – skalowana poziomo baza danych kont
Cloudbreak to struktura danych wymagana do skalowalności i przepustowości sieci. Organizuje bazę danych kont, umożliwiając jednoczesne odczyty i zapisy między 32 wątkami sieci.
Archivers – rozproszone przechowywanie księgi
Walidatory Solany przenoszą dane do sieci węzłów zwanych Archiwizatorami. Węzły archiwizujące mogą być laptopami lub komputerami PC, które sieć wykorzystuje do przechowywania danych.
Jak działa Solana?
Solana jest uważana za jeden z najbardziej wydajnych blockchainów, z siecią 200 odrębnych węzłów, które generują przepustowość 50 000 TPS podczas pracy z GPU. Sieć osiąga to dzięki unikalnej architekturze konsensusu.
Solana wykorzystuje model konsensusu proof-of-stake (PoS), podobnie jak Cardano i Tron, z wyjątkiem tego, że jest on wzmocniony konsensusem Tower BFT. Taki model umożliwia sieci osiągnięcie konsensusu pomimo potencjalnych ataków ze strony złośliwych węzłów.
Tower BFT wymusza uniwersalne źródło czasu w sieci poprzez Proof-of-History. Tworzy to wspólny zapis wszystkich zdarzeń i transakcji w łańcuchach bloków, jako stały punkt odniesienia dla węzłów prowadzących sieć.
PoH, jedną z głównych innowacji Solany, jest często mylona z protokołem konsensusu; jest to jednak globalnie dostępne źródło czasu w łańcuchu bloków, które działa, zanim sieć osiągnie konsensus. Dowód historii nie jest protokołem konsensusu. Jest to raczej zdecentralizowany zegar, który pomaga zabezpieczyć łańcuch bloków.
Tower BFT wykorzystuje ten zegar, aby zmniejszyć moc obliczeniową niezbędną do transakcji – ponieważ znaczniki czasu poprzednich transakcji nie muszą już być przetwarzane.
Natywny token Solany – $SOL
Podobnie jak w przypadku większości platform smart kontraktów, SOL jest używany jako gas token Solany, który znajduje zastosowanie do płacenia za wszystkie transakcje w łańcuchu i smart kontrakty. Inwestorzy mogą również używać SOL do wykonywania mikropłatności, zwanych również lamportami.
Posiadacze tokenów SOL mogą również zdobywać nagrody, wspierając sieć w procesie zwanym stakingiem. Wiąże się to z postawieniem co najmniej 0,01 SOL, aby stać się węzłem, który pomaga weryfikować transakcje w łańcuchu blokowym, w zamian za więcej tokenów SOL.
Co wyróżnia Solana?
Solana jest często określana jako najbardziej skalowalny i pierwszy prawdziwie internetowy blockchain na świecie, ponieważ jest jednym z niewielu protokołów osiągających ponad 1000 TPS.
Co więcej, Solana obsługuje ponad 50 000 TPS, z ponad 200 węzłami w obecnej sieci testowej – co czyni ją zdecydowanie najbardziej wydajną siecią blockchain. Dla porównania, systemy oparte na dowodzie pracy, takie jak Bitcoin, obsługują około 5 transakcji na sekundę, podczas gdy Ethereum wartość ta wynosi obecnie średnio około 13 TPS. To sprawia, że Solana jest około 10 000 razy szybsza niż Bitcoin i 3800 razy szybsza niż Ethereum.
Innym unikalnym aspektem wydajności sieci jest to, że osiąga się ją bez użycia rozwiązań off-chain lub warstwy 2, podczas gdy w Ethereum zależy to od Plasma Chainów Polygon od łańcuchów plazmowych Polygon i podobnych rozwiązań skalujących. W ten sposób Solana pozostaje jednym z niewielu protokołów blockchain warstwy 1, który nie jest narażony na problem masowego wyjścia i inne zagrożenia związane z sieciami, które operują z wykorzystaniem rozwiązań warstwy 2.
Średni czas bloku w Solana wynosi 600 milisekund. Tyle czasu potrzeba na utworzenie nowego bloku w łańcuchu bloków. Jeśli chodzi o opłaty, wynoszą one średnio 0,00025 USD za transakcję. Transakcja o wartości 1 miliona USD kosztowałaby na Solanie około 10 USD, podczas gdy ta sama transakcja na Ethereum kosztowałaby około 150 000 USD (średnia opłata na Ethereum wynosi obecnie 3,3USD za transakcję.
Aby zademonstrować, jak szybka jest sieć, zespół stojący za Solaną stworzył break test, który umożliwia uczestnikom wysłanie jak największej liczby transakcji w celu przetestowania odporności sieci.
Wizja Solany
Solana to blockchain odporny na cenzurę, pracujący nad rozwiązywaniem niektórych z najbardziej palących problemów w branży -szybkości i skalowalności na potrzeby globalnego przyjęcia, bez poświęcania jakichkolwiek nieodłącznych właściwości solidnego protokołu warstwy 1.
Solana ma na celu rozwiązanie problemu skalowalności dzięki swojemu protokołowi o wysokiej wydajności, który implementuje rewolucyjną architekturę czasu, mechanizm przetwarzania transakcji i bardziej wydajny model konsensusu w porównaniu z innymi blockchainami, co czyni ją najszybszą na świecie siecią warstwy 1.
Otwarta infrastruktura Solany umożliwia programistom łatwe wdrażanie skalowalnych aplikacji DApp z komponowanymi blokami konstrukcyjnymi bez radzenia sobie z dodatkowymi trudnościami spowodowanymi shardingiem i innymi rozwiązaniami warstwy 2.
Ostatecznym celem Solany jest rozwiązanie blockchainowej trilemmy – problemu, który zakłada, że zdecentralizowana sieć może zaspokoić tylko dwie z trzech głównych właściwości – decentralizację, bezpieczeństwo i skalowalność. Solana twierdzi, że rozwiązała ten problem dzięki ośmiu podstawowym innowacjom, które omówiliśmy wcześniej.
Jaka przyszłość czeka Solanę?
Solana jest wciąż stosunkowo nowym projektem, który uruchomił wersję beta mainnet dopiero w marcu 2020 r. Jednak rodzima moneta Solany, SOL, już dołączyła do grona 10 najlepszych kryptowalut pod względem kapitalizacji rynkowej. Pomimo oferowania użytkownikom pełnej funkcjonalności, sieć główna jest oficjalnie nadal w fazie beta, azespół nadal pracuje nad poprawą funkcji i stabilności sieci.
Sieć obsługuje już kilka świetnych projektów, z partnerami takimi jak USDC, Chainlink, Kin, BSN, Exodus i Serum, zdecentralizowaną giełdą, która wzrosła o 1500% zaledwie 12 godzin po uruchomieniu. Z ponad 250 projektami w ekosystemie, coraz więcej programistów decyduje się na budowanie na Solanie, ponieważ jej blockchain oferuje jedne z najniższych na rynku opóźnień i kosztów gasu – dwa z najważniejszych czynników dla zdecentralizowanych aplikacji.
„Solana jest dziś gotowa do tego, aby na niej budować. Po zaobserwowaniu gwałtownego wzrostu popularności globalnych deweloperów jesteśmy przekonani, że skalowalność i przepustowość w blockchain są teraz rozwiązanym problemem. Jest to punkt zwrotny podobny do momentu, w którym komputery PC stały się powszechnie dostępne w latach 70.” – powiedział Yakovenko, współzałożyciel i dyrektor generalny Solana Labs.
Pozytywne nastroje rynkowe wśród inwestorów przybrały na sile w czerwcu, ponieważ Solana Labs zakończyła prywatną sprzedaż tokenów na poziomie 314,15 mln USD, kierowaną przez Andreessen Horowitz i Polychain Capital.
„Następną fazą jest osiągnięcie miliarda użytkowników. Solana została zbudowana od podstaw, aby dostosować się do tej skali. Dzięki temu finansowaniu Solana Labs jest teraz w stanie pozyskać odpowiednich partnerów i kapitał do tworzenia produktów i narzędzi, aby to osiągnąć” – dodał Yakovenko, komentując kwestię kierunku, jaki sieć ma zamiar obrać w najbliższej przyszłości.