W 2023 roku rosyjskie firmy wyeksportowały dziesiątki tysięcy ton pszenicy i grochu z okupowanych części Ukrainy. Wysyłały zboże do krajów takich jak Hiszpania, Turcja czy Azerbejdżan. Śledztwo przeprowadzone przez ukraiński serwis Schemes ujawniło skalę tego procederu. Opierają się oni na oficjalnych dokumentach rosyjskich i innych wiarygodnych źródłach.
Rosyjskie firmy sprzedają zboże z okupowanej Ukrainy: śledztwo ujawnia skalę procederu
Podobne ilości jęczmienia i kukurydzy trafiły do sojuszników Moskwy, takich jak Iran i Syria. Te kraje mają długą historię kupowania ukraińskiego zboża przejętego przez Rosję. W 2023 roku, zgodnie z szacunkami NASA Harvest, z okupowanego Krymu oraz kontrolowanych przez Rosję części Doniecka, Chersonia, Ługańska i Zaporoża zebrano co najmniej 6,4 miliona ton pszenicy. Organizacja SeaKrime, monitorująca nielegalne transporty zboża, informuje, że 2 miliony ton zostało wywiezionych za granicę z portów na Krymie.
Sprzedaż tego zboża podkopuje ukraińską gospodarkę, dostarczając jednocześnie Rosji środków na finansowanie inwazji, która trwa już trzeci rok. W 2023 roku Schemes udokumentował sprzedaż przez Rosję prawie 35 000 ton pszenicy, jęczmienia, kukurydzy i grochu z regionu Chersonia i Krymu. Oczywiście po obniżonych stawkach celnych. Dokumenty rosyjskiej administracji oraz dane celne potwierdzają udział co najmniej czterech rosyjskich firm. Mowa o Agro-Fregat, Pallada, Sim-Trans Group i TD Fregat.
Jak działa system?
Region Chersonia, znany z obfitych zbiorów, stał się celem rosyjskich firm po okupacji przez Rosję w 2022 roku. Dane satelitarne z 2022 roku pokazywały ciężarówki przewożące zboże z Chersonia i sąsiedniego regionu Zaporoża na Krym. Wszystko to w celu dalszej wysyłki za granicę. W 2023 roku rosyjskie firmy wyeksportowały produkty rolne o wartości około 6,2 miliona euro z regionu Chersonia po obniżonych stawkach celnych lub bez cła.
Jedną z firm zaangażowanych w ten proceder jest Pallada. Ta sama, która ma powiązania z budową ogromnego kompleksu mieszkalnego na rosyjskim wybrzeżu Morza Czarnego, znanego jako „Pałac Putina”. Firma została zarejestrowana jako hurtownik zboża kilka tygodni przed pełnoskalową inwazją Rosji na Ukrainę.
Rosyjska sprzedaż zboża z okupowanych terenów Ukrainy ma poważne konsekwencje dla ukraińskiej gospodarki i dalszego przebiegu konfliktu. Przepływ tych produktów jest uważnie monitorowany przez różne organizacje i media. To pozwala na ujawnienie skali tego procederu i jego wpływu na międzynarodowe relacje handlowe.