Ile naprawdę zaoszczędzili Elon Musk i DOGE? Chwalą się miliardami, znamy gorzką prawdę

Oficjalne dane wyglądają imponująco: ponad 160 miliardów dolarów zaoszczędzonych od czasu, gdy Elon Musk odpalił Departament Efektywności Rządu (DOGE). Ale czy te liczby naprawdę się bronią? BBC Verify postanowiło to sprawdzić. Odpowiedzi nie są tak różowe, jak chciałaby administracja Trumpa.

Ile naprawdę oszczędza Elon Musk? DOGE pod lupą ekspertów

Na pierwszy rzut oka wygląda to imponująco. DOGE chwali się, że od czasu powrotu Trumpa do Białego Domu udało się zaoszczędzić średnio 10 miliardów dolarów tygodniowo. Głównie poprzez anulowanie kontraktów, grantów i podpisanych wcześniej umów leasingowych.

Ale gdy przyjrzeć się bliżej, obraz robi się znacznie mniej różowy. Okazuje się, że mniej niż 40% tych oszczędności ma jakiekolwiek realne potwierdzenie w dokumentach. Co więcej, nawet wśród transakcji, wiele liczb opiera się na górnych limitach kontraktów. Kwotach, które w praktyce często nigdy nie zostały w pełni wykorzystane.

Jak tłumaczy David Drabkin, jeden z twórców federalnej bazy danych zamówień (FPDS), wpisane w kontrakty „maksymalne wartości” to raczej orientacyjne widełki niż realne kwoty, które faktycznie wydano. Innymi słowy, spora część rzekomych oszczędności istnieje głównie na papierze.

Weźmy przykład największego sukcesu DOGE: anulowanie kontraktu na ośrodek dla migrantów w Teksasie. Oficjalnie ogłoszono, że zaoszczędzono 2,9 miliarda dolarów. Rzeczywistość? Eksperci szacują, że faktyczne oszczędności wyniosły zaledwie około 153 miliony dolarów, wielokrotnie mniej niż podano publicznie.

Wielkie liczby, małe dowody

Podobne wątpliwości dotyczą kolejnych pozycji z listy DOGE. Anulowane kontrakty IT z IRS czy Pentagonem (choć w papierach wyglądały na miliardowe oszczędności) w rzeczywistości albo już wcześniej były rozwiązane, albo nigdy nie osiągnęły deklarowanej wartości. A w przypadku grantów dla organizacji takich jak Gavi, nawet beneficjenci twierdzą, że nie dostali żadnej oficjalnej informacji o ich anulowaniu.

Co więcej, DOGE przyznało, że na dziś dowody potwierdzające oszczędności pokrywają zaledwie 30% ich całkowitych sukcesów. Reszta? Albo czeka na weryfikację, albo „ze względów prawnych” jest niedostępna.

Nie zmienia to faktu, że Elon Musk zdołał stworzyć spektakularny storytelling o ogromnych cięciach. Politycznie działa to na jego korzyść, zwłaszcza w trudnym ekonomicznie roku. Jednak patrząc na liczby z bliska, trudno nie mieć wrażenia, że DOGE operuje bardziej marketingiem niż twardymi danymi.

Co dalej z Elonem? On sam twierdzi, że jego misja w rządowej komórce zostanie ograniczona. Teraz ma zamiar skupić się na uporządkowaniu spraw swojej Tesli, której w ostatnim czasie wyraźnie brakowało twardej ręki.