Podczas gdy wiele giełd kryptograficznych przyjęło stosowanie dowodu rezerw (Proof of Reserves), aby pokazać swoją przejrzystość i uspokoić zdenerwowanych użytkowników, analityk kryptowalutowy Martin Hiesboeck twierdzi, że audyty są podatne na manipulację lub wprowadzenie w błąd. Dodał, że PoR nie są odpowiednią metodą weryfikacji rezerw giełdy, ponieważ „w ogóle nie uwzględniają zobowiązań i aktywów poza łańcuchem”.
PoR jako reakcja na kryzys zaufania
Po upadku FTX w listopadzie zaufanie do scentralizowanych giełd spadło, a wielu użytkowników spieszyło się, aby przenieść swoje aktywa z takich platform. To z kolei wywołało pośpiech giełd kryptowalut, aby zaprezentować lub opublikować swoje dowody rezerw.
Postrzegane jako awaryjna reakcja na kryzys zaufania wywołany upadkiem FTX, PoR stały się de facto standardową miarą używaną do weryfikowania przejrzystości giełdy kryptograficznej. Zwolennicy PoR twierdzą, że stosowanie tej metody audytu zapewnia użytkowników, że giełda kryptowalut nie nadużywa ich funduszy.
PoR dobre „tylko na papierze”
Jednak pomimo ich pozornego przyjęcia przez wielu z branży kryptograficznej, samo przedstawienie audytów PoR może nie udowodnić, że giełda nie nadużywa środków klientów. Zarzuca się również, że niektóre giełdy kryptograficzne pożyczają sobie nawzajem środki tuż przed audytem i zwracają je natychmiast po przedstawieniu PoR.
Dla krytyków, takich jak Martin Hiesboeck (analityka kryptograficzny i szefa badań blockchain i krypto na wielozadaniowej cyfrowej platformie transakcyjnej Uphold), PoR nie są odpowiednimi narzędziami do potwierdzania stanu rezerw giełdy, ponieważ nie „uwzględniają zobowiązań i poza- w ogóle aktywa łańcuchowe”. To według Hiesboecka sprawia, że PoR są „w najlepszym razie niekompletne, w najgorszym wprowadzające w błąd i zwodnicze”.
Komentując, dlaczego niektórzy w przestrzeni kryptograficznej pozornie popierają PoR, Hiesboeck powiedział Bitcoin.com News:
Merkle Tree PoR odnotował wzrost adopcji i zainteresowania w ciągu ostatnich kilku tygodni ze względu na zachwiane zaufanie do scentralizowanych giełd. CEX [scentralizowane giełdy] potrzebowały szybkiej i publicznej „reakcji kryzysowej”, aby przywrócić zaufanie publiczne i użytkowników. Dlatego tak zwana metoda Proof of Reserves stała się tak popularna i jest obecnie reklamowana jako najlepszy sposób udowodnienia przejrzystości giełdy — przynajmniej na papierze
Nadużycia w czasie audytów
Niemniej jednak Hiesboeck zauważa, że PoR mają dwa problemy, które czynią je podatnymi na manipulacje lub wprowadzanie w błąd. Jednym z nich jest to, co Hiesboeck opisuje jako nieodłączną nieprzejrzystość modelu Merkle Tree. Model ten z założenia „pozwala na weryfikację pewnych danych bez ujawniania ich treści”.
W przypadku scentralizowanych giełd korzystających z tego modelu oznacza to, że ich audytorzy mogą opublikować „legalną migawkę” rezerw platformy wymiany kryptowalut. Wyjaśniając, dlaczego uważa to za problematyczne, Hiesboeck powiedział:
Stali obserwatorzy nie mają możliwości zweryfikowania wyników PoR ani pewności, że środki nie zostały przeniesione z tych adresów natychmiast po audycie. Aby rozwiązać ten problem, przynajmniej częściowo, potrzebny jest jakiś niezależny system monitorowania rezerw w czasie rzeczywistym, który dostarczałby aktualnych informacji w czasie.
Wyłączenie zaległych zobowiązań giełdy w PoR to kolejna kwestia, która czyni je mniej wiarygodnym sposobem weryfikacji lub ustalenia kondycji finansowej platformy wymiany kryptowalut. Dlatego prezentowanie lub publikowanie aktywów giełdy kryptowalut bez ujawniania jej zobowiązań nie zapewnia dokładnego obrazu kondycji finansowej platformy, argumentował Hiesboeck.
„Wiele giełd, które opublikowały PoR, nie zawiera takich informacji, co oznacza, że są one nieprzejrzyste. Nie odzwierciedlają też aktywów poza łańcuchem powierników ani pochodzenia tych środków”
Brak alternatyw dla PoR
Pomimo argumentów Hiesboecka i innych krytyków przeciwko stosowaniu tego modelu, wydaje się, że PoR zyskały na popularności. Jak donosi serwis Bitcoin.com News, kilka dużych giełd kryptowalut przedstawiło audyty oparte na modelu drzewa Merkle. Binance, jedna z największych na świecie platform wymiany kryptowalut, opublikowała niedawno swój PoR dla bitcoinów. Migawka sugerowała, że rezerwy BTC Binance były nieco większe niż salda użytkowników netto.
Zapytany, czy istnieje lepsza alternatywna metoda weryfikacji, Hiesboeck odpowiedział:
Jedyną alternatywą dla Merkle Tree PoR jest system, który zapewnia połączenie rezerw i zobowiązań. Powinien zawierać dowód, że podmioty operacyjne mają siedzibę we właściwych jurysdykcjach oraz że wszelkie zaświadczenia zostały poddane przeglądowi przez zewnętrzną firmę audytorską.
