Czytam raport o deweloperach w Polsce. I płaczę. Ze śmiechu. Szkoda ich…

Deweloper nie ma w Polsce łatwo. Prawo hamuje rozwój, państwo go nie wspiera, materiały ciągle drożeją, pracowników nie ma (albo domagają się podwyżek), media szukają dziury w całym, a klient go nie szanuje. I jeszcze ta nagonka w sieci. Kłamstwa i bzdury wyssane z palca. W najlepszym razie mity, jak przedstawiają to autorzy pewnego raportu.

Mity na temat rynku nieruchomości. Po pierwsze: wysokie marże

Zapewne nie dowiedziałbym się o istnieniu tego raportu, gdyby nie wpis serwisu Otodom na platformie X. Post odsyła do e-booka „Wizerunek branży deweloperskiej i komunikacja marketingowa”. Słowem, które szybko rzuca się w oczy jest „stereotyp”. Bo okazuje się, że w społeczeństwie funkcjonuje sporo stereotypów związanych z branżą deweloperską. Autorzy polecanego opracowania używają nawet słowa „mit”. Rzeczywiście ktoś rozsiewa paskudną propagandę wymierzoną w firmy, które robią tyle dobrego dla rozwoju przestrzeni w naszym kraju?

Najczęstszy stereotyp dot. deweloperów jest taki, że zawyżają ceny sprzedawanych nieruchomości. Tego zdania było 60 proc. ankietowanych. Mit? Cóż, całkiem niedawno Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz, szefowa Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej, przekonywała, że marże narzucane na rynku nieruchomości wymagają kontroli. Bo rosną podejrzanie szybko i są znacznie wyższe niż średnia europejska. Można jednak przyjąć, że szefowa resortu jest mitomanką.

Dla pewności sprawdzam dane Eurostatu. Unijna instytucja podała niedawno, że w III kwartale 2024 roku ceny mieszkań w UE wzrosły o 3,8 proc. w porównaniu do analogicznego okresu ubiegłego roku. W Polsce wyglądało to jednak inaczej. Wzrost cen w tym czasie wyniósł u nas 14,4 proc. Pod tym względem ustąpiliśmy jedynie Bułgarii. Zaledwie kilka kwartałów temu analitycy Pekao podawali, że marża brutto ze sprzedaży mieszkań przez giełdowych deweloperów wynosi 31,4 proc. W kolejnych miesiącach można było przeczytać o jeszcze lepszych wynikach. Doszło nawet do tego, że KNF zwracał branżowym graczom uwagę, że mają z czego schodzić.

Deweloper dba o zieleń, mówi tylko prawdę i zawsze wywiązuje się z obietnic

Kolejny mit brzmi: deweloperzy przyczyniają się do zabetonowywania miast. Nie trzeba długo szukać, by stwierdzić, że to chyba nie jest tylko stereotyp. SE opisuje przypadek wściekłych na dewelopera mieszkańców Warszawy. Gazeta Wyborcza pochyliła się nad sztuczkami deweloperów w Częstochowie. Z kolei TVP śledziła spór mieszkańców Katowic z deweloperem, którego oskarżano o dewastację przyrody. A Jan Mencwel poświęcił temu zagadnieniu nawet książkę: „Betonoza. Jak się niszczy polskie miasta”. Najwyraźniej wszyscy się zmówili.

Stereotyp numer 3: Deweloperzy nie informują o wszystkich aspektach inwestycji/zatajają informacje przed kupującymi. Zgodziła się z tym ponad połowa ankietowanych. To może brzmieć niewiarygodnie, ale kilka lat temu UOKiK podawał, że łódzki deweloper Varitex nie informował nabywców domów na osiedlu Srebrna Ostoja, że w sąsiedztwie może powstać kompleks magazynowo-logistyczny i hale produkcyjne. I nawet nałożył karę na firmę. Ale nie było to jedyne działanie UOKiK-u wobec firm z rynku nieruchomości. W ubiegłym roku karę nałożono na Everest Development 2, bo deweloper z Poznania stosował niedozwolone postanowienia umowne.

Na liście stereotypów znajdziemy też ten: Nie wywiązują się z obietnic (nie dotrzymują terminów, pokazują nieprawdziwe wizualizacje osiedli). Tu w zasadzie można napisać bardzo krótko: HREIT. To przykład sztandarowy, ale przecież nie odosobniony. Media informowały o zmaganiach oszukanych klientów w Nowej Soli, Kaliszu czy Piotrkowie Trybunalskim.

Przepisy nie są łamane. To po prostu kreatywna interpretacja

Pojawił się też stereotyp następującej treści: większość deweloperów obchodzi lub łamie przepisy. Czy większość? Nie wiem. Ale w serwisie bithub.pl możecie przeczytać, jak deweloper „zadbał” o niepełnosprawnych lokatorów. Świetny przykład kreatywnej interpretacji przepisów. Firma może oczywiście tłumaczyć, że wszystko jest zgodnie z prawem. Ale ludzie swój rozum mają. I odpowiadając na badania ankietera mogą sobie przypomnieć, jak wygląda szacunek dla przyjętych zasad.

Można oczywiście stwierdzić, że to są pojedyncze przypadki, że część firm psuje reputację reszcie, że przecież nie ma branży idealnej. Możliwe, że to prawda. Ale całkiem prawdopodobny jest też następujący stereotyp: deweloper to porządny biznes, który uczciwie zarabia, a przy okazji zmienia naszą przestrzeń na lepsze…