Czy blockchain jest szansą dla rozwoju przedsiębiorstw?
Blockchain to technologia, która w ostatnim czasie narobiła wokół siebie sporo szumu. Większość z nas kojarzy ją z kryptowalutami. Jednakże, kryptowaluty to jedynie jeden z produktów, które mogą być zbudowane na blockchainie. Pamiętajmy, że system do przesyłania tokenów typu peer-to-peer czy platforma do tworzenia smart kontraktów i zdecentralizowanych aplikacji, to czubek góry lodowej. I tak jak w przypadku lodowych brył, gdzie ich znaczna większość jest ukryta w głębinach i pozostaje niewidoczna dla oka, tak potencjał, który wykorzystujemy dzisiaj w blockchainie jest również niewielki. Technologia łańcucha bloków to zupełnie nowy sposób przechowywania danych. W najbliższych latach może ona wpłynąć na sposoby zarządzania łańcuchami dostaw oraz magazynów. Ma ona szansę wpłynąć na większość branż. Warto więc zadać sobie pytanie, czy blockchain jest szansą dla rozwoju przedsiębiorstw?
Bardziej bezpieczne bazy danych
W dzisiejszych czasach bezpieczeństwo danych jest jedną z najwrażliwszych spraw większości firm. Co chwila możemy usłyszeć o hakerach włamujących się do scentralizowanych serwerów banków lub instytucji publicznych. Jednakże, większe niebezpieczeństwo pochodzi z możliwości wykasowania wszystkich danych z serwera przez włamywaczy (włączając w to kopie zapasowe). W takim przypadku zaatakowane przedsiębiorstwo może zostać sparaliżowane i niezdolne do pracy na dłuższy czas.
Blockchain oferuje zdecentralizowane przechowywanie danych, gdzie każdy z nodów jest serwerem. Potencjalny włamywacz musi więc włamać się nie do jednego miejsca, ale np. do 20 różnych komputerów umiejscowionych w różnych częściach świata. Tak prosty aspekt, jakim jest decentralizacja sprawia, że poziom bezpieczeństwa baz danych znacznie wzrasta.
Cyfrowe podpisy
Niejednokrotnie, aby uzyskać zgodę na wykonanie jakiegoś działania lub zatwierdzić większy zakup potrzeba podpisu kilku osób na wyższych stanowiskach. Nie ma większego problemu, jeżeli osoby, które muszą podpisać dokument znajdują się w jednym miejscu. Problem pojawia się w przypadku większych firm i międzynarodowych korporacji, gdzie ważniejsi dyrektorzy są najczęściej rozsiani po całym świecie. Proces uzyskania kilku podpisów może zająć więc nawet kilka tygodni. Wiele firm decyduje się więc na wprowadzenie cyfrowych podpisów, które nie wymagają drukowania i ręcznego podpisywania dokumentów. Z drugiej strony, również i w tym procesie są pewne wady. Jedną z nich jest kolejność podpisywania danego dokumentu, który musi być zatwierdzony przez odpowiednie osoby w odpowiedniej kolejności. Wystarczy, że jedna z nich jest poza biurem (np. na wakacjach), a reszta nie może złożyć swojego podpisu i znów czas całego procesu może być liczony w tygodniach.
Odpowiedzią na te bolączki mogą być cyfrowe podpisy oparte o blockchain, które pozwolą na podpisywanie dokumentów w czasie rzeczywistym przez różne osoby. Dodatkowo, każdy mógłby sprawdzić, kto i kiedy podpisał dany dokument. Każdy podpis miałby również swój unikalny hash, który zabezpieczyłby dokumenty przed fałszowaniem poprzez składanie podrobionych podpisów.
Łatwiejszy dostęp
Duże firmy zazwyczaj przetrzymują swoje dane w chmurze. Zebrane informacje oraz pliki są najczęściej podzielone na różne platformy, które przynależą do różnych działów. Dzięki temu dokumenty i pliki Excel z działu księgowości nie mieszają się z symulacjami i rysunkami technicznymi z działu projektantów, którzy nie muszą się przekopywać przez setki zeskanowanych umów z działu zasobów ludzkich czy radców prawnych. Taka struktura organizacyjna nadaje ład i porządek oraz automatycznie klasyfikuje dane i pliki. Z drugiej strony niejednokrotnie jeden dział potrzebuje informacji od innego działu. Zazwyczaj proces znalezienia odpowiedniego pliku czy danych na platformie innego działu, jest niezwykle czasochłonny i zawiły.
Rozwiązaniem tego problemu może być przeniesienie danych na blockchain. Każdy z dokumentów otrzymał był swój unikatowy hash. Tak jak łatwo jest znaleźć samochód po jego numerach rejestracyjnych, tak samo łatwo można by odnajdować pliki zapisane na blockchainie. Wystarczyłoby stworzyć listę wszystkich dokumentów i ich hashy, a następnie udostępnić ją dla wszystkich w każdym dziale. Dzięki temu pracownicy mogliby po prostu wyszukiwać wybrany dokument w explorerze blockchain w kilka sekund.
Komunikacja z dostawcami
Firmy, które produkują przeróżne urządzenia, pojazdy czy produkty są dość często narażone na potencjalny problem jakim jest brak odpowiednich zasobów i surowców do dalszej produkcji. W ich przypadku zarządzanie magazynem oraz łańcuchem dostaw jest kluczowe do egzystencji, gdyż w przypadku zatrzymania produkcji są one zagrożone ogromnymi stratami finansowymi. Problem ten jest tym większy im więcej materiałów i zasobów jest potrzebnych do produkcji danego produktu w wybranej firmie.
Blockchain oferuje nie tylko dobrej jakości bazę danych do przetrzymywania informacji na temat stanów magazynowych, ale również idealną platformę do komunikacji z firmami dostarczającymi niezbędne zasoby. Dostawca może utworzyć smart kontrakt na blockchainie, który określa definicję produktu, ilość, cenę, datę dostępności oraz warunki dostawy i płatności. Producent może automatycznie przeszukać blockchain pod kątem inteligentnych kontraktów spełniających jego wymagania, zweryfikować reputację sprzedawcy pod względem jakości i terminowości na podstawie danych w sieci, a następnie zakończyć transakcję bez potrzeby ręcznego generowania zamówienia. Dostawca może następnie automatycznie zlokalizować i wykonać inteligentny kontrakt z przewoźnikiem na dostawę.
Najwięksi gracze
Blockchain to nie tylko technologia, na której są stworzone kryptowaluty. Oferuje ona znacznie więcej. To idealne miejsce dla rozwoju nowych modeli biznesowych, ekosystemów czy systemów zarządzania różnymi aspektami. Wydawać by się mogło, że z rozwiązań łańcucha bloków korzystają głównie instytucje finansowe. Nie jest to do końca prawda, gdyż blockchain ma zastosowanie w dużo większej ilości branż i rynków. Poniższa lista przedstawia największe firmy na świecie pracujących nad rozwiązaniami opartymi o blockchain:
- FedEx – logistyka, śledzenie procesu paczek i przechowywanie zapisów ich danych na blockchanie,
- Goldman Sachs – bankowość i finanse, platforma do obrotu i handlu kryptowalutami,
- Mærsk & IBM – transport morski & rozwiązania IT, śledzenie przesyłek morskich, przechowywanie dokumentów i danych na blockchainie,
- UBS, Credit Suisse & Barclays – bankowość i finanse, weryfikacja dokumentów na blockchainie Ethereum,
- Nestle, Walmart & Unilever – branża spożywcza i detaliczna, śledzenie przesyłek, sprawdzanie pochodzenia żywności,
- Rząd Brazylii – administracja publiczna, wydawanie dowodów osobistych na blockchainie Ethereum,
- Industrial and Commercial Bank of China – bankowość i finanse, weryfikacja certyfikatów na blockchainie,
- Apple – urządzenia mobilne, użycie blockchainu do oznakowania danych
- Royal Dutch Shell – energetyka, platforma do handlu towarami i surowcami na blockchainie,
- Toyota – motoryzacja, automatyczne płatności w samochodach bezzałogowych na blockchainie,
- Samsung – AGD oraz urządzenia mobilne, śledzenie przesyłek w łańcuchu dostaw,
- Siemens – branża przemysłowa, energetyczna i medyczna, inwestycja w LO3 – energetyczny startup wspierający płatności za energię pomiędzy sąsiadami,
Bitcoin to dopiero początek
Większość z tych, którzy po raz pierwszy mają styczność z blockchainem myśli, że kryptowaluty to główny produkt, który ta technologia oferuje. Na dzień dzisiejszy możemy się z nimi zgodzić. Patrząc jednak na tempo w jakim kolejne firmy przeprowadzają testy i programy pilotażowe na blockchainie, możemy być przekonani, że już niedługo zobaczymy dużo efektywniej zarządzane łańcuchy dostaw, bezpieczniejsze bazy danych oraz zupełnie nowe modele biznesowe. To wszystko dzięki technologii łańcucha bloków, która dopiero wkracza na światowe salony.
Maciej Kmita