Kryptowalutowy inwestor Justin Sun wywołał nie lada sensację. Biznesmen zapłacił bowiem astronomiczną kwotę 6,2 miliona dolarów za kontrowersyjne dzieło sztuki Maurizio Cattelana, zatytułowane „Comedian”.
To nietuzinkowe dzieło składa się z banana przyklejonego taśmą klejącą do ściany. Instalacja została wystawiona na aukcji w nowojorskim domu Sotheby’s. Choć sam pomysł zakupu banana wydaje się absurdalny, wydarzenie wzbudziło szerokie zainteresowanie zarówno w świecie sztuki, jak i wśród społeczności kryptowalutowej.
Justin Sun twierdzi, że wie, co robi
Banana nie można uznać za „tradycyjne” dzieło sztuki. Jego twórca, Maurizio Cattelan, znany jest z prowokacyjnych i ironicznych prac, które często kwestionują konwencjonalne podejście do artystycznej wartości. „Comedian” zyskał sławę w 2019 roku, gdy został po raz pierwszy zaprezentowany podczas wydarzenia Art Basel Miami Beach. Wyceniony wówczas na 120 tysięcy dolarów przyklejony do ściany banan szybko za sprawą internetu stał się bijącym rekordy popularności w mediach społecznościowych viralem, budząc wśród odbiorców zarówno zachwyt, jak i krytykę. Popularność dzieła Catellana była tak duża, że organizatorzy wystawy musieli usunąć je ze ściany, aby uniknąć zamieszania.
W aukcji organizowanej przez Sotheby’s uczestniczyło kilku zamożnych kolekcjonerów, ale to właśnie Justin Sun, założyciel platformy kryptowalutowej TRON, wygrał licytację. Za swoją rekordową ofertę otrzymał certyfikat autentyczności, instrukcje dotyczące instalacji banana oraz rolkę taśmy klejącej. Owoc, który szybko gnije, nie jest dołączony do zestawu i musi być regularnie wymieniany (sic!), co dodatkowo podkreśla konceptualny charakter dzieła.
Sun, komentując swój zakup, określił „Comedian” mianem „fenomenu kulturowego” i wyraził nadzieję, że dzieło zainspiruje przyszłe pokolenia. – To coś więcej niż sztuka – to symbol współczesnego dialogu między memami, sztuką a społecznością kryptowalutową – powiedział.
Porównanie między dziełem Cattelana a NFT (niewymiennymi tokenami) nasuwa się samo. Wartość obu wynika bowiem nie z materialnej trwałości przedmiotu, lecz z przypisanego mu znaczenia oraz autentyczności potwierdzonej przez certyfikaty. Fakt, że Justin Sun zapłacił za dzieło właśnie w kryptowalutach, dodatkowo wzmacnia ten związek.
Dzieła sztuki a kryptowaluty
Sukces „Comediana” wpisuje się w szerszy trend odbicia na rynku sztuki, który dopiero dziś – po niemal dwóch latach zastoju – powoli odzyskuje swoją dynamikę. W tym samym tygodniu Sotheby’s sprzedał obraz Claude’a Moneta za 65,5 miliona dolarów, a Christie’s uzyskało rekordową cenę 121 milionów dolarów za dzieło belgijskiego surrealisty René Magritte’a.
Sprzedaż banana przyklejonego taśmą nie jest jednak wyłącznie żartem artystycznym – stała się także symbolem absurdu współczesnego rynku sztuki, gdzie koncepcja i marketing często przewyższają materialną wartość dzieła. Sam Cattelan przyznał, że jego zamysłem było skomentowanie nieracjonalnych zachowań konsumpcyjnych oraz nieustającego dążenia do posiadania czegoś „unikalnego”. Choć dzieło budzi kontrowersje, jego sprzedaż dowodzi, że sztuka współczesna potrafi prowokować do myślenia i generować dyskusje, niezależnie od tego, czy chodzi o złotą ramę, czy zwykłego banana przyklejonego taśmą do ściany.