Bitcoin z definicji jest zdecentralizowaną siecią peer-to-peer, która pozwala na anonimowe transakcje bez udziału osób trzecich. Jedną z najczęściej zarzucanych Bitcoinowi wad jest jednak jego zcentralizowany charakter. Przejawia się on w sytuacji, gdzie niewielka ilość adresów posiada znaczną ilość Bitcoinów. Czy najpopularniejsza kryptowaluta jest aż tak zcentralizowana w przypadku kumulacji kapitału? Czy inne kryptowaluty posiadają bardziej zcentralizowany kapitał?
Bitcoinowi Rotschildowie
Nazwisko Rotschild dla jednych jest zupełnie nieznane, dla innych jest wręcz uosobieniem zła. Zła sława nazwiska Rotschild wzięła się z prawdopodobnej kontroli, która ta rodzina sprawuje nad większością banków centralnych i komercyjnych świata. Wielokrotnie byli oni oskarżani o finansowanie wojen i konfliktów zbrojnych (oskarżenia padały o finansowanie najczęściej obu stron konfliktu) oraz sponsorowanie dyktatorów i osób zagrażającym stabilności politycznej świata. Teorii spiskowych na ten temat jest wiele, aczkolwiek możemy być prawie pewni, że jest to jedna z najbogatszych rodzin świata (niektóre pogłoski mówią o majątku sięgającym trylionów dolarów). Warto sobie zadać pytanie czy w świecie Bitcoina również istnieją Rotschildowie o potężnym majątku.
Strona BitInfoCharts posiada dość ciekawe statystyki na temat dystrybucji Bitcoina pomiędzy różnymi adresami. Poniższa grafika przedstawia ilość Bitcoinów posiadanych przez najbogatsze adresy.
Źródło: BitInfoCharts
Jak możemy zobaczyć najbogatszy adres posiada 177 703 BTC, czyli w momencie tworzenia tego artykułu jest to majątek o wartości bagatela 1.8 miliarda $. Widzimy jednak, że jest to adres Bitcoina giełdy Bitfinex, która jest jedną z największych platform wymiany kryptowalut na świecie. Nie jest to więc prywatny majątek jednej osoby a suma wszystkich Bitcoinów przetrzymywanych na giełdzie przez jej użytkowników i przez nią samą. Nie mamy również pewności, które jeszcze adresy z powyższej listy należą do giełd bądź procesorów płatniczych. Jednakże, jeżeli założymy, że drugi w kolejności najbogatszy adres Bitcoina należy do osoby prywatnej to posiada ona 1.65 miliarda $ w samym Bitcoinie. Majątek trzeciego najbogatszego adresu to 1 miliard $.
Zwróćmy uwagę, że najbogatszy adres, jakim jest adres giełdy Bitfinex posiada 1 % wszystkich Bitcoinów. Jeżeli zsumujemy majątek 10 najbogatszych adresów Bitcoina to posiadają one 5.76 % wszystkich Bitcoinów, czyli 977 655 BTC o wartości prawie 10 miliardów $. Przyjrzyjmy się teraz jak bardzo zcentralizowany jest majątek w Bitcoinie w szerszej perspektywie. Poniższa grafika przedstawia, ile adresów posiada jaką ilość kryptowaluty i jaki procent w całej sumie one stanowią.
Źródło: BitInfoCharts
Jak możemy zobaczyć 2 najbogatsze adresy posiadają 2 % wszystkich Bitcoinów. 111 najbogatszych adresów posiada w sumie 19 % Bitcoinów. 99 % wszystkich Bitcoinów jest w posiadaniu 2.3 miliona adresów, które stanowią zaledwie 10 % wszystkich adresów. Możemy więc powiedzieć, że zaledwie 0.08 % najbogatszych w świecie Bitcoina posiada więcej majątku niż reszta użytkowników.
Źródło: BitInfoCharts
Powyższa grafika przedstawia nam liczbę bitcoinowych milionerów w ujęciu dolarów amerykańskich. Jedynie 14 944 właścicieli adresów jest bitcoinowym milionerem. Warto pamiętać jednak, że jeden użytkownik może kontrolować wiele adresów.
A co słychać w innych kryptowalutach?
Zaledwie 0.08 % wszystkich adresów Bitcoina posiada go więcej niż cała reszta użytkowników. Jest to dość niewielka liczba. Przyjrzyjmy się zatem jak wygląda sytuacja w świecie innych najpopularniejszych kryptowalut.
Bitcoin Cash
Źródło: BitInfoCharts
W przypadku Bitcoin Cash centralizacja majątku jest jeszcze większa niż w przypadku tradycyjnego Bitcoina. 7 najbogatszych adresów posiada prawie 8 % wszystkich Bitcoin Cash, czyli ok. 1.44 miliarda $. Zaledwie 0.01 % najbogatszych adresów posiada majątek większy niż cała reszta użytkowników. Porównując tę liczbę do Bitcoina, Bitcoin Cash jest 8 razy bardziej zcentralizowany w przypadku kumulacji majątku niż tradycyjny Bitcoin.
Źródło: BitInfoCharts
Na powyższej grafice możemy zobaczyć, że najbogatszy adres Bitcoin Cash posiada ponad 2.5 % wszystkich BCH. Dwa najbogatsze adresy posiadają ich ponad 4 %. W przypadku tradycyjnego Bitcoina liczba ta sięgała 2 %.
Litecoin
Źródło: BitInfoCharts
W świecie internetowego srebra, czyli Litecoina, centralizacja kapitału wśród najbogatszych również jest większa niż w Bitcoinie. 0.02 % wszystkich adresów posiada więcej majątku niż reszta użytkowników. W większej perspektywie jednak, aż 30% wszystkich adresów – 758 051 sztuk, posiada ponad 99 % wszystkich Litecoinów. W przypadku Bitcoina jest to 10 % adresów.
Źródło: BitInfoCharts
Ciekawym zjawiskiem jest fakt, że w świecie Litecoina dwa najbogatsze adresy posiadają praktycznie taką samą ilość monet. Trzeci najbogatszy adres ma ich zaledwie 0.01 % mniej, czyli 1600 Litecoinów mniej. Trzy najbogatsze adresy posiadają 4.85 % wszystkich monet. W przypadku Bitcoina jest to 2.5 %.
Dash
Źródło: BitInfoCharts
Jedna z najpopularniejszych kryptowalut specjalizująca się w prywatności– Dash wydaje się być mniej zcentralizowany pod względem kumulacji kapitału. 0.01 % najbogatszych adresów posiada ponad 8 % Dashów. Jednakże spoglądając na liczbę adresów posiadających więcej monet niż reszta użytkowników, jest ona dość wysoka i wynosi 0.85 %. W przypadku Bitcoina jest to mniej więcej 0.57 %, Bitcoina Cash 0.65 %, a Litecoina ok. 1 %.
Źródło: BitInfoCharts
3 najbogatsze adresy w świecie Dash posiadają 1.5 % wszystkich Dashów. W przypadku Bitcoina jest to 2.5 %, Bitcoin Cash 5 %, a Litecoina 4.85 %.
Cały kapitał rękach w kilku osób
Patrząc obiektywnie, Bitcoin, Bitcoin Cash, Litecoin oraz Dash nie są wcale aż tak zcentralizowane jak nam się wydaje. Patrząc na dane dostępne na stronie BitInfoCharts (warto zaznaczyć, że nie jest to zbyt duży zbiór) możemy znaleźć dużo bardziej zcentralizowane kryptowaluty pod względem kumulacji kapitału. Pierwszą z nich jest kryptowalutowy żart – Dogecoin.
Źródło: BitInfoCharts
3 najbogatsze adresy w świecie Dogecoina posiadają bagatela 13 % wszystkich monet. 10 najbogatszych adresów posiada ponad 25 % wszystkich monet!
Źródło: BitInfoCharts
Jak widzimy powyżej, zaledwie 100 adresów posiada więcej niż 50 % wszystkich Dogecoinów. W przypadku Bitcoina są to 17 324 adresy.
Pomimo znacznej centralizacji kapitału Dogecoin nie jest jednak najbardziej zcentralizowaną kryptowalutą pod względem kapitału. Dużo gorzej ma się sytuacja w Vertcoin.
Źródło: BitInfoCharts
3 najbogatsze adresy w Vertcoinie posiadają 18 % wszystkich monet! 10 najbogatszych adresów posiada 27 % wszystkich monet!
Źródło: BitInfoCharts
58 najbogatszych adresów w Vertcoinie posiada ponad 46 % wszystkich monet. Zaledwie 402 adresy posiadają ponad 67 % wszystkich monet.
Kto, gdzie i ile?
Podsumujmy więc, która z powyżej omówionych 7 kryptowalut ma najbardziej zcentralizowany kapitał w rękach najmniejszej grupy osób. Poniższa tabela przedstawia omówione wcześniej kwestie.
| Bitcoin | Bitcoin Cash | Litecoin | Dash | Dogecoin | Vertcoin | |
| Najbogatszy adres | 177 703 BTC | 440 730 BCH | 897 135 LTC | 47 630 DASH | 5 miliardów DOGE | 3.24 miliona VTC |
| Najbogatszy adres w $ | 1.78 miliarda $ | 482 miliony $ | 166 milionów $ | 24 miliony $ | 21 milionów $ | 10 milionów $ |
| Dominacja 3 najbogatszych adresów w % | 2.6 % | 5 % | 4.85 % | 1.5 % | 13 % | 18 % |
| Więcej niż 50 % wszystkich monet | 17 330 adresów w posiadaniu 61 % | 1 832 adresy w posiadaniu 50 % | 446 adresów w posiadaniu 57 % | 5 196 adresów w posiadaniu 81 % | 767 adresów w posiadaniu 65 % | 402 adresy w posiadaniu 67 % |
| Więcej niż 99 % wszystkich monet w % | 10.1 % adresów | 9.21 % adresów | 30 % adresów | 19.34 % adresów | 10.7 % adresów | 40 % adresów |
| Więcej niż 99 % wszystkich monet w ilości adresów | 2 330 256 adresów | 1 516 916 adresów | 757 610 adresów | 117 769 adresów | 228 410 adresów | 54 245 adresów |
Jak możemy zobaczyć najbogatszym adresem jest ten, który posiada Bitcoiny. Pochodzi to oczywiście z wysokiej ceny Bitcoina w stosunku do innych kryptowalut a także sporej ilości monet przechowywanej na tym portfelu w porównaniu do ogólnej ich podaży. Największa dominacja 3 najbogatszych adresów wyrażona w procentach występuje w Vertcoinie a najmniejsza w Dashu. Również 402 najbogatsze adresy Vertcoin posiadają 67 % wszystkich monet. Jest to dużo wyższy współczynnik niż w przypadku Bitcoina czy Bitcoin Cash. Patrząc na ilość adresów posiadających 99 % wszystkich monet, również zauważymy, że Vertcoin ma najmniejszą ich liczbę – 54 245. Bitcoin ma ich ponad 2.3 miliona. Fakt wynika ten z tego, że Bitcoin ma znacznie większą adopcję niż Vertcoin.
Dość ciekawa sytuacja jest w Litecoinie, gdzie 3 najbogatsze adresy posiadają aż 4.85 % wszystkich monet. Z drugiej strony potrzebujemy ponad 30 % adresów, aby kontrolować przynajmniej 99 % monet. Oznacza to, że dysproporcja pomiędzy najbogatszymi a najbiedniejszymi w Litecoinie jest dość spora.
Niska centralizacja kapitału jest w Dashu, gdzie 3 najbogatsze adresy posiadają „zaledwie” 1.5 % i aż więcej niż 19 % adresów kontroluje więcej niż 99 % Dashów.
Kryptowalutowy Jeff Bezos
Jak mogliśmy zobaczyć, najbogatszy adres w świecie Bitcoina, który jest sklasyfikowany przez BitInfoCharts, to ten należący do giełdy Bitfinex z 177 tysiącami BTC o wartości 1.8 miliarda $. Niewątpliwie jest to ogromna suma pieniędzy. Pamiętajmy jednak, że nie jest to własność jednej osoby a prawdopodobnie dziesiątek jak nie setek tysięcy inwestorów trzymających swoje Bitcoiny na portfelu giełdy.
Jednakże, wystarczy poszukać trochę głębiej, aby uświadomić sobie, że BitInfoCharts pokazuje jedynie aktywne adresy. Strona nie podaje do wiadomości w jaki sposób stworzyła ranking najbogatszych adresów dla różnych kryptowalut ani jak klasyfikuje dany adres jako aktywne. Nie możemy zapomnieć o jednej bardzo ważnej, wręcz kluczowej postaci w świecie Bitcoina. Osoba ta na nasze szczęście nie jest zbyt medialna i przez ostatnie kilka lat trzymała się na uboczu. Pomimo swojego braku obecności w ostatnich latach w rozwoju Bitcoina, mogłaby zmieć diametralnie nie tylko jego cenę, ale także kierunek w jakim zmierza i postrzeganie go przez świat. Pamiętajmy także, że ta osoba jest w posiadaniu dużo większej ilości Bitcoina niż wszyscy użytkownicy Bitfinex. Ba! Jest ona w posiadaniu większej ilości Bitcoina niż 10 najbogatszych adresów razem wziętych! Oczywiście pomimo swojego braku aktywności przez ostatnie lata, spędziła ona prawdopodobnie najwięcej czasu nad rozwojem Bitcoina. Tworząc go od podstaw, publikując w październiku 2008 roku jego whitepaper i w wykopując pierwszy jego blok transakcyjny 3 stycznia 2009 r. Według szacunków posiada ona 980 000 BTC (10 najbogatszych adresów posiada w sumie 977 656 BTC) czyli majątek warty ok. 10 miliardów $. Jest to nikt inny jak Satoshi Nakamoto, który, jeśli szacunki nie kłamią posiada prawie 6 % wszystkich monet.
Jeżeli kiedykolwiek jego adres obudzi się ze snu, to na pewno namiesza nie tylko na rynku kryptowalut, ale i na całym świecie.
Maciej Kmita
Dlaczego Bitfinex trzyma wszystkie swoje bitcoiny (albo ich większość) na jednym adresie? Gdyby przyjmowali wpłaty na jeden adres, nie wiedzieliby, od których użytkowników pochodzą – chyba, że tamci musieliby podpisać określoną wiadomość powiązanym z tym adresem kluczem prywatnym i wysłać ją w formularzu. Nie byłoby to zbyt wygodne dla klientów, być może nie każdy poradziłby sobie z tym – zwłaszcza, gdyby jakiś portfel nie miał takiej funkcji. A jeśli Bitfinex dla każdego użytkownika generuje oddzielny adres do wpłat (może nawet oddzielny do każdej transakcji), to przelewając wszystko na adres zbiorczy płaciliby znaczne prowizje.
Moze nie jest to jedyny ich adres. Nie jestesmy w stanie zweryfikowac ile adresow BTC posiada Bitfinex.
adopcji? W języku polski adoptuje się dzieci.