W symulowanej przez sztuczną inteligencję symulacji posiedzenia Rezerwy Federalnej presja polityczna spolaryzowała członków zarządu. Badanie, przeprowadzone przez naukowców z George Washington University, pokazało, że instytucja ta jest „tylko częściowo odporna” na politykę.
W symulacji z 31 sierpnia 2025 roku naukowcy stworzyli agentów AI, którzy naśladowali prawdziwych decydentów polityki pieniężnej, biorąc pod uwagę ich dotychczasowe stanowiska, biografie oraz przemówienia. Agenci AI zostali następnie poddani obróbce danych ekonomicznych w czasie rzeczywistym oraz wiadomościom finansowym w celu podjęcia decyzji.
Bunt maszyn
Głównym wnioskiem z badania było to, że gdy zastosowano presję polityczną, agenci AI stawali się bardziej podzieleni, a ich decyzje różniły się od siebie. „Ta symulacja pokazuje, że Rezerwa Federalna jest tylko częściowo odporna na politykę” oraz że „zewnętrzna kontrola może wpływać na wewnętrzne procesy decyzyjne, nawet w instytucji kierującej się formalnymi zasadami” – podkreślili autorzy badania, Sophia Kazinnik i Tara Sinclair. Symulacja odtworzyła posiedzenie FOMC z lipca 2025 roku..
AI w bankowości centralnej
Choć niewiele banków centralnych jest gotowych, by pozwolić sztucznej inteligencji na ustalanie polityki pieniężnej, rośnie liczba instytucji, które wykorzystują tę technologię do usprawnienia działań.
Fed prowadzi badania, w których wykorzystuje generatywne modele AI do analizy protokołów posiedzeń FOMC.
Europejski Bank Centralny (EBC) używa modeli uczenia maszynowego do prognozowania inflacji w strefie euro.
Bank Japonii (BoJ) wykorzystuje sztuczną inteligencję do gromadzenia informacji oraz pogłębiania analiz ekonomicznych. W grudniu 2024 roku opublikował badanie, które pokazało, jak kluczowe czynniki podnoszące ceny mogą przesunąć się z cen surowców na koszty pracy.
Australijski bank centralny testuje nowe narzędzie AI, które podsumowuje analityczne pytania związane z polityką – poinformowała 3 września 2025 roku jego prezes, Michele Bullock. Prezes Australijskiego banku centralnego podkreśliła, że jej instytucja nie używa AI do formułowania ani ustalania polityki pieniężnej. Zamiast tego, stara się wykorzystać ją do zwiększenia efektywności i wzmocnienia działań analitycznych pracowników.
Wyzwania i perspektywy
Bank Rozrachunków Międzynarodowych (BIS) w swoim kwietniowym raporcie zauważył, że banki centralne dostrzegają strategiczne znaczenie AI i aktywnie eksperymentują z technologią, zwłaszcza w obszarze wyszukiwania i analizy danych. Wiele z nich wciąż jest jednak na początkowym etapie wdrażania. BIS podkreśla, że kluczowe jest wprowadzenie odpowiednich mechanizmów zarządzania (governance) oraz zapewnienie wysokiej jakości danych.
W erze, w której technologia AI rewolucjonizuje kolejne branże, banki centralne stają przed dylematem: jak wykorzystać jej potencjał, nie tracąc jednocześnie kontroli nad kluczowymi procesami decyzyjnymi. Choć symulacja posiedzenia Fed pokazuje, że AI może wiernie odwzorowywać ludzkie zachowania pod wpływem zewnętrznych czynników, to jej rola w bankowości centralnej wciąż ogranicza się do narzędzia wspierającego. Czy banki centralne powinny pójść dalej w wykorzystywaniu sztucznej inteligencji, czy też ryzyko utraty kontroli jest zbyt wysokie? To pytanie, które pozostaje otwarte.