Kryzys gospodarki Niemiec pogłębia się? Zdania na ten temat są podzielone. Poznaliśmy dziś listopadowe dane z instytutów IFO (Institut für Wirtschaftsforschung) i ZEW (Zentrum für Europäische Wirtschaftsforschung). Oba dodają sytuacji dodatkowej złożoności. Badanie Ifo wskazało, że zarówno oczekiwania jak i generalny klimat w niemieckim sektorze biznesowym słabną. Ocena bieżąca okazała się nieznacznie lepsza (ale wciąż niska).
ZEW wskazał z kolei na niewielką poprawę nastrojów gospodarczych, przy minimalnym spadku oceny aktualnej sytuacji względem listopada. Strefa euro wciąż mierzy się z kryzysem, który może ewoluować w coś znacznie gorszego. Na przykład w stagflację. Od wielu miesięcy zarówno Ifo jak i ZEW wskazują na pewien utrzymujący się pesymizm wokół gospodarki Niemiec. Nieco lepsze odczyty kontrowane są zaskoczeniami w dół. Wzrost gospodarczy słabnie, a ścieżka inflacji wciąż może podążać nieoczekiwaną ścieżką; za którą nie nadąża PKB.
Dane Ifo
Oczekiwania Ifo dla Niemiec 84,4 (prognoza 87,5, poprzednio 87,2)
Bieżące warunki wg. Ifo: 85,1 (prognoza 84, poprzednio 84,3)
Klimat biznesowy wg. Ifo: 84,7 (prognoza 85,5, poprzednio 85,7)
Ankiety Ifo są skierowane do przedsiębiorców w niemieckim sektorze przemysłu, handlu, budownictwa i usług. Obrazują 'realną gospodarkę’ – ocenę i oczekiwania niemieckich firm. Co czytamy w Ifo?
Optymizm opuścił Niemcy
„Żaden sektor nie jest tak naprawdę optymistycznie nastawiony do 2025 roku. Nowy niemiecki rząd czeka wiele pray (…) Branża budowlana jest szczególnie pesymistycznie nastawiona do 2025 r., a co druga firma spodziewa się pogorszenia sytuacji. Mniej niż 5% uważa, że sytuacja poprawi się w przyszłym roku.
Nastroje w sektorze detalicznym są podobne. 42,1% firm obawia się, że ich sytuacja biznesowa ulegnie pogorszeniu. Tylko 7,9% jest przekonanych, że ich sytuacja ulegnie poprawie, podczas gdy połowa (50%) spodziewa się, że sytuacja pozostanie bez zmian. Perspektywy w sektorze produkcyjnym są również słabe.
Wśród firm produkcyjnych 15,7% spodziewa się poprawy sytuacji biznesowej w przyszłym roku, podczas gdy 31,8% spodziewa się jej pogorszenia. Większość tj. 52,6% spodziewa się, że trend pozostanie niezmieniony. W sektorze usług obraz jest nieco bardziej optymistyczny, choć i tam panuje znaczna niepewność. 11,9% firm oczekuje poprawy, podczas gdy 28,2% spodziewa się pogorszenia sytuacji. Około 60% usługodawców nie spodziewa się zmiany swojej sytuacji ekonomicznej„
Dane ZEW
Niemieckie nastroje gospodarcze ZEW: 15,7 (prognoza 6,9, poprzednio 7,4)
Bieżące warunki ZEW: -93,1 (Prognoza -92,6, poprzedni -91,4)
Badanie ZEW jest skierowane głównie do analityków, inwestorów instytucjonalnych i specjalistów ds. rynków finansowych. Wskazują raczej na oczekiwania inwestycyjno-instytucjonalne; rynkowy sentyment.
Wg. badania ZEW eksperci nadal oczekują dalszych obniżek stóp procentowych w nadchodzącym roku. Oceniają ostatni wzrost inflacji jako zjawisko tymczasowe. Jednocześnie perspektywy gospodarcze w Niemczech, w ich ocenie stopniowo poprawiają się. Ocena sytuacji bieżącej jednak pozostaje niska i słabsza, od prognoz. Przypomnimy
Stopy procentowe w strefie euro prawdopodobnie osiągną neutralny poziom w pierwszej połowie przyszłego roku. Oli Rehn z EBC ocenił, że kontynuowanie cyklu obniżek stóp procentowych po rozpoczęciu nowego roku jest właściwą polityką. Ale EBC musi przygotować się też na sytuację, w której UE może stanąć w obliczu wyższych ceł i innych środków handlowych ze strony USA.
Na podstawie wypowiedzi członków EBC możemy oczekiwać, że polityka pieniężna w strefie euro przestanie być restrykcyjna późną zimą, lub wczesną wiosną. Inflacja stabilizuje się w okolicach celu 2%. Niemcy planują wyemitować papiery wartościowe o wartości około 380 mld euro na aukcjach obligacji w 2025 r. oraz dwa konsorcja. Planują pozyskać 240 mld euro na rynku kapitałowym oraz dodatkowe 126 mld euro na rynku pieniężnym w 2025 r.