Po 1989 roku w polskiej polityce było kilka decyzji podatkowych, które szczególnie zapadły w pamięci wyborców. Wśród nich są m.in. tzw. „podatki na chwilę”. Najstarszym z nich jest podatek od zysków kapitałowych, potocznie zwany podatkiem Belki, który wszedł w życie w 2002 roku i pozostał z nami do dziś. Jednak znacznie mocniej w pamięci społeczeństwa zapisała się podwyżka podatku VAT z 2010 roku, która miała być rozwiązaniem „na chwilę”. Ta chwila trwa już 15 lat. Krajem znowu rządzi ten sam polityk, który wprowadził 23% VAT. Ministerstwo finansów własnie przedstawiło swoje stanowisko w tej kwestii.
Czy podatek VAT w końcu spadnie do 22%? Stanowisko Ministerstwa finansów
W ostatnich miesiącach komentatorzy polityczni skupiają się głównie na rozliczaniu obietnic polityków, które składali w kampanii wyborczej w 2023 roku. Jednak jest kilka kwestii, które zapadły w pamięci obserwatorów i społeczeństwa tak mocno, że pomimo upływu wielu lat wciąż wracają i są wypominane rządzącym. Dobrym przykładem takiej sprawy jest podwyżka podatku VAT z 22 do 23%, którą Donald Tusk ogłosił w 2010 roku. Podwyższona stawka miała obowiązywać do 2013 roku, a przetrwała już 15 lat.
Już w chwili wprowadzania tej decyzji w życie było wiele wątpliwości co do tego rozwiązania. Premier argumnetował wówczas, że takie rozwiązanie jest konieczne i pomoże w walce ze skutkami kryzysu finansowego z lat 2008-2009. To budziło ogromne wątpliwości, ponieważ Polska gospodarka wówczas nie odczuwała mocno skutków tego kryzys. Sam premier chwalił się wówczas mapami Europy, na których Polska była „zieloną wyspą”.
W międzyczasie rządy sprawowała Zjednoczona Prawica, ale od dwóch lat Donald Tusk znowu jest premierem i ma szansę zrealizować swoją obietnicę poprzez przywrócenie stawki VAT do 22%. O tę kwestię zapytała między innmi Paulina Matysiak w formie interpelacji poselskiej. W odpowiedzi na intereplecję posłanki Jarosław Neneman podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów argumentował, że istnieje konieczność utrzymania 23% stawki VAT.
Ministerstwo wskazuje m.in., że obecne podwyższone stawki podatku (podstawowa 23% i obniżona 8%) są powiązane z wydatkami państwa na obronność. Szansa na powrót do starych stawek (22% i 7%) pojawi się, gdy wydatki na obronność nie przekroczą 3% PKB.
Ponadto Ministerstwo Finansów podkreśla, że na bieżąco monitoruje sytuację gospodarczą oraz warunki do ewentualnej obniżki VAT-u. Jak ocenia resort, na ten moment szanse na przywrócenie starych stawek są niewielkie.
Polska z jednymi z najwyższych stawek podatku od towarów i usług
Eksperci z jednej strony wskazują, że podwyższone stawki VAT są z nami już o ponad dekadę za długi. Ponadto obserwatorzy oceniają, że Polska wciąż ma jedne z najwyższych stawek tego podatku w Europie, a w rankingach np. dotyczących zarobków wcale nie jesteśmy na szczycie.
Najwyższy VAT mają Wegrzy (27%). Wyższe stawki podatku obowiązują też w Finlandi (24%) i Szwecji (25%). Stawka 25% obowiązuje również w Danii. Najniższe stawki są w Estonii (18%), w Niemczech (19%) i Rumuni (19%). Poslka ze stawką VAT na poziomie 23% zajmuje sidumie miejsce w tym rankingu.