Transakcje bezgotówkę od lat zyskują na popularności. Konsumenci coraz częściej płacą kartą lub korzystają z systemów płatności moblilnych. Wiele banków centralnych na całym świecie pracuje nad wprowadzeniem CBDC (cyfrowa waluta banku centralnego). Samo pojawienie się alternatywnych sposobów dokonywania płatności osłabia gotówkę. Kolejne przepisy w tylko przyspieszają proces redukowania jej znaczenia w transakcjach. Za chwilę gotówka stanie się jeszcze bardziej skomplikowanym środkiem płatniczym.
Preferujesz gotówkę? Za chwilę kolejne limity i ograniczenia
Od pewnego czasu kierunek, który wyznaczają rządy i instytucje, jest bardzo wyraźny – więcej cyfryzacji, mniej fizycznych pieniędzy. Dziś płatności możemy dokonywać za pomocą jednego przyłożenia karty do terminala lub wykonaniu kilku kliknięć w telefonie. Jednocześnie gotówka staję się środkiem płatniczym obwarowanym kolejnymi ograniczeniami i limitami.
Istotne ograniczenia w obrocie gotówką w Polsce już obowiązują. Limit dotyczą przede wszystkim przedsiębiorców, którzy mogą dokonywać transakcji gotówką maksymalnie do 15 tys. złotych. Każda transakcja, która przekroczy ten limit musi być realizowana z wykorzystaniem rachunku płatniczego.
Zgodnie z decyzją Unii Europejkiej od 2027 roku maksymalny limit dla przedsiębiorstw będzie wynosić 10 tys. euro. W przypadku państw, które mają inną walutę niż euro, limit ma odpowiadać równowartości tej kwoty. Ponadto państwa będą mogły ustalić również niższe limity, np. 5 tys. euro.
Eksperci i przedsiębiorcy wskazują, że w praktyce jest to zakaz obrotu gotówką, ponieważ transkacje w dużych firmach opiewają na znacznie większe kwoty.
W przypadku osób fizycznych teortycznie nie ma żadnych ograniczeń. Jednak wypłacenie zbanku większej kwoty lub doknanie duże transkacji zwykle wymaga zmian limitów konta oraz osobistego udania się do banku.
Bankomaty znikają, a giganci podnoszą opłaty bankomatowe. Gdzie wypłacimy pieniądze?
Od pewnego czasu liczba bankomatów w Polsce maleje. Z danych Cashless.pl wynika, że we wrześniu 2025 roku działało 20 404 bankomatów. To aż o 119 mniej, niż jeszcze w czerwcu tego samego roku i 211 mniej, niż we wrześniu 2024 roku. Widać, że duzi gracze również nie grają na wzmocnienie gotówki.
Do sytuacji, w której bankomaty staną się rzadkością lub całkowicie znikną jest jeszcze daleko. Unia Europejska już implementuje system (PSD3/PSR), w którym wypłaty gotówki będzie można zrealizować w sklepach detalicznych na terenie wspólnoty. Bez robienia zakupów będzie można jednorazować wypłacić 150 euro.
Ponadto od lutego 2026 roku Visa i MasterCard podnoszą opłaty bankomatowe. Obecnie za wypłątę 1000 zł banki płaci 1,3-1,7 zł. Po podwyższe opłata wyniesie 3 zł. To wzrost aż o kilkadziesiąt procent. Według wstępnych szacunków sektor bankowy przez wyższe prowizje od wypłąt poniesie w ciągu roku dodatkowe kosztyrzędu 100-150 mln złotych. Niewykluczone, że by zrekompenosować sobie te straty, banki wprowadzą limity liczby darmowych wypłat lub minimalne kwoty transakcji.
To prawdopodobnie doprowadzi do wzrostu popularności transakcji bezgotówkowych. Wyraźnie widać, że gotówka staje się coraz mniej wygodnym środkiem płatniczmy, a inne opcje są promowane.