Rok 2018 nie był łatwym czasem dla kryptowalut – po osiągnięciu najwyższych kursów w historii, zaraz przed jego początkiem, niedźwiedzie zdecydowanie przejęły kontrolę. Rozpoczęła się faza trendów spadkowych i trwała ona cały rok. Aktywa osób, które podjęły decyzję o wejściu na rynek podczas największego boomu, gwałtownie straciły na wartości. Cena Bitcoin’a spadła w tym czasie z poziomu ok. 15 000$ do poniżej 4 000$, pociągając za sobą inne wirtualne waluty. Biorąc pod uwagę kształtowanie się kursów, był to jeden z najgorszych lat dla krypto inwestorów. Wiele innych statystyk przypomina jednak, że ceny rynkowe nie są jedynym wskaźnikiem, określającym rozwój danej branży. Technologia blockchain cały czas prężnie idzie do przodu i stopniowo zwiększa swoją wartość. Poniżej przedstawiam garść danych, która pozwoli odnieść się do tej tezy.
Pierwszego stycznia 2018 roku kapitalizacja rynku wirtualnych walut wynosiła ok. 613 miliardów dolarów. W ciągu roku zmniejszyła się niemalże pięciokrotnie – według coinmarketcap, pierwszego stycznia 2019 roku rynek warty był już tylko ok. 125 miliardów dolarów.
Bitcoin’owe nekrologi
Bitcoin, jako pierwsza i najpopularniejsza kryptowaluta, jest głównym celem ataków krypto sceptyków. Pomimo dziesiątek publikacji rocznie, mówiących o jego rychłej śmierci, BTC wciąż żyje i co więcej, ma się dobrze. Od 2010 roku ukazało się już 339 takich „nekrologów”, a w roku 2018 ich liczba wyniosła ok. 90.
Zainteresowanie ogólne
W celu zbadania „popularności” cyfrowych walut, postanowiłem w pierwszej kolejności sprawdzić, jak zmieniała się liczba wyszukiwań hasła „Bitcoin” w wyszukiwarce google. W 2018 roku relatywnie duże zainteresowanie tą frazą występowało w krajach rozwijających się. Ghana i Nigeria zastąpiły Australię i Singapur w pierwszej piątce rankingu google trends.
W skali całego świata, zainteresowanie było największe na początku roku. Następnie gwałtownie spadło, aby potem oscylować między wartościami 15 a 25. Wykres przypomina swoim przebiegiem trend kursu BTC. Oznacza to, że występuje silna korelacja między zainteresowaniem kryptowalutą a jej ceną. Gdy cena była relatywnie wysoka, przekładało się to na częstsze wyszukiwanie frazy, a gdy spadała, liczba wyszukiwań malała w podobnym tempie.
Hasło „kryptowaluty” i wybrane projekty
Inną frazą, którą warto było sprawdzić, to po prostu „kryptowaluty”. Wykres pokrywał się mniej więcej z tym powyżej, jednak dane różniły się pod względem geograficznym. W pierwszej piątce znalazły się kolejno Wenezuela, Ukraina, Słowenia, Rosja i Białoruś. Wenezuela zdecydowanie wyprzedziła konkurencję, najprawdopodobniej z powodu szerokiej adopcji krypto oraz szalejącej tam inflacji. Wirtualne waluty są uznawane za sposób na poradzenie sobie z szybko rosnącym poziomem cen i trudną sytuacją finansową kraju. Z tego względu coraz więcej biznesów decyduje się na akceptację płatności przy ich pomocy.
Dane dotyczące innych kryptowalut wyglądają podobnie – zainteresowanie drastycznie spada na początku roku, a następnie „czołga” się po dnie.
Jeśli przyjmiemy trochę inny przedział czasowy – od 3 marca 2018 roku do 3 stycznia 2019 roku, wykres staje się bardziej czytelny.
Możemy zauważyć, że spośród tych czterech cyfrowych walut, najwięcej razy (średnio w tym okresie) wyszukiwane były frazy Ethereum i Ripple. Najpierw funkcja Ripple przyjmowała wartości nieco niższe niż Ethereum, aby między 16 a 25 września wystrzelić i utrzymać się do do końca roku nad Ethereum. Natomiast fraza Litecon wzbudzała większe zainteresowanie niż Bitcoin Cash aż do 15 listopada, czyli daty hard forka, do którego jeszcze wrócę.
Technologia blockchain jest nierozerwalnie połączona z tematem kryptowalut, dlatego uznałem za stosowne sprawdzić, jak w ciągu roku zmieniało się zainteresowanie tym hasłem. Wyniki pokrywały się z moim przewidywaniami – z wykresu możemy odczytać relatywnie podobny przebieg do kursu BTC.
Kolejnymi danymi, mówiącymi o zainteresowaniu krypto, jest liczba nowych subskrypcji kanału /r/bitcoin subreddit. Wzrost tego wskaźnika istotnie wyhamował po załamaniu rynku w styczniu, jednak liczba subskrypcji nadal rosła. W 2018 roku przybyło ich 380 tysięcy, czyli 61%.
Zainteresowanie naukowe
Zainteresowanie naukowe Bitcoin’em ciągle wzrasta, co jest bardzo ważne dla długoterminowego rozwoju kryptowalut. Według Google Scolar, w 2018 roku zostało opublikowanych ponad 14 400 artykułów naukowych, w których odnoszono się do BTC. Jest to blisko 50% więcej niż w roku 2017. Dla porównania, prac odnoszących się do innych kryptowalut było:
- Litecoin – 1430
- Etherum – 3410
- Cardano ADA – 119
- Bitcoin Cash – 613
- XRP – 752*
- Monero – 496
- Tether USDT – 51
- Tron – 121*
- DASH – 696
Z kolei w Cryptology ePrint Archive możemy znaleźć 26 artykułów z 2018 roku odnoszących się w swojej treści do BTC. To o dwa więcej, niż w roku poprzednim. W sumie, od 2011 roku umieszczono tam 126 takich prac.
Pozyskiwanie funduszy
Wydaje się, że bańka zdążyła już pęknąć i największa popularność ICO przeminęła. Fundusze zebrane tą metodą są jednak coraz większe, a liczba ICO wciąż wzrasta. Podczas gdy w 2017 roku ich liczba wynosiła 343, to w roku 2018 wzrosła do 650.
Dane z Google Trends ukazują spadek zainteresowania ICO. Liczba wyszukiwań hasła Initial Coin Offerings w wyszukiwarce google kształtowała się na początku roku w przedziale 50-100, ale stosunkowo szybko spadła do poziomu 20-50.
Inaczej ma się sprawa pozyskiwania funduszy na projekty oparte na technologii łańcucha bloków i kryptowalutach metodą Venture Capital (VC). W 2018 roku zebrano w ten sposób ponad 3 miliardy dolarów, co jest zdecydowanie najwyższą do tej pory sumą. Rok wcześniej pozyskane fundusze wyniosły 876 milionów dolarów, a w 2016 roku prawie 600 milionów dolarów. Świadczy to o gwałtownie rosnącym zainteresowaniu branżą wykazywanym przez inwestorów.
Największe finansowanie VC w 2018 roku uzyskała giełda kryptowalutowa Crypto Robinhood – ok. 350 milionów dolarów. Drugą pozycję zajęła inna dobrze znana krypto giełda Coinbase z 300 milionami dolarów pozyskanych funduszy. Kolejne znaczne inwestycje to: Dfinity – 163 miliony dolarów, Seba Crypto – 104 miliony dolarów, Pintec – 103 miliony dolarów, Bitfury Group – 80 milionów dolarów i Ledger – 75 milionów dolarów.
Hard fork Bitcoin Cash a dominacja BTC
Bitcoin Cash kolejny raz w swojej historii spowodował chaos na rynku, tym razem swoim dyskusyjnym forkiem. Podzielił się na dwa obozy – Bitcoin Cash ABC i Bitcoin Cash SV. Wydarzenie to najprawdopodobniej doprowadziło do listopadowego załamania rynku. W ciągu 2018 roku wahania ceny BTC były coraz mniejsze, aż do 15 listopada, kiedy to miał miejsce wspomniany hard fork.
Jak już wielokrotnie się zdarzało, krach na rynku doprowadził do odpływu kapitału od ryzykowniejszych kryptoaktywów do najbardziej stabilnego cenowo w tym gronie BTC. Skutkowało to zwiększeniem się jego dominacji rynkowej.
Statystyki dotyczące transakcji łańcuchowych BTC
W 2018 roku nastąpił istotny rozwój sieci Lighting Network (który omówię później), jednak ze względu na jej cechy związane z prywatnością, statystyki odnoszące się do niej nie są do końca przejrzyste. Dużo dokładniejsze dane dostępne są przypadku transakcji w łańcuchu Bitcoin’a. Jeśli chodzi o wolumen dziennych transakcji, osiągnął on szczyt na początku roku 2018, sięgając 38 miliardów dolarów. Następnie zanotowaliśmy spadek o 92% w ciągu dwunastu miesięcy do poziomu ok. 3 miliardów dolarów.
Najwyższy łączny wolumen transakcji Bitcoin’em przypadł na drugą połowę lutego i wyniósł ok 3 milionów BTC dziennie. W przeciągu roku spadł o 66% do poziomu jednego miliona BTC dziennie.
Z kolei dzienna liczba transakcji przy użyciu Bitcoin’a była najwyższa w styczniu i osiągnęła wartość 1 247 000. Przez resztą roku była stabilna i utrzymywała się w przedziale 500 000 – 600 000.
Przyjrzyjmy się teraz opłatom transakcyjnym. Pod koniec 2017 roku przysporzyły użytkownikom Bitcoin’a wielu zmartwień z powodu ich gwałtownego wzrostu. Przesyłanie małych wartości BTC było zupełnie nieopłacalne. Jednak, od tamtego czasu, opłaty transakcyjne radykalnie się obniżyły – od początku roku aż o 99,5%. Stało się tak z kilku różnych powodów. Po pierwsze, popyt na dokonywanie transakcji przy pomocy BTC zmalał. Po drugie, stworzono lepsze algorytmy szacowania opłat. Duże znaczenie miała także adopcja SegWit (Segregated Witness) oraz batchowanie transakcji, dzięki któremu pojemność bloków jest wykorzystywana w bardziej efektywny sposób.
Udział transakcji BTC wykorzystujących Segregated Witness znacznie wzrósł – od początku roku 2018 o ok. 30%. SegWit zapewnia lepszą funkcjonalność i wpływa na zwiększenie przepustowości sieci Bitcoin’a.
Lighting Network
Na początku 2018 roku, LN było dopiero testowane. Sieć zaczęła się formować na przełomie grudnia i stycznia, pomimo rekomendacji twórców, aby jeszcze się z tym wstrzymać.
https://twitter.com/nvk/status/954382610209411077
https://twitter.com/BashCo_/status/1009162809735860224
Liczba „przerwanych kanałów” LN (czyli takich, które w przypadku ich usunięcia uniemożliwiłyby węzłom kontakt z resztą sieci) w drugiej połowie 2018 roku była stabilna i wynosiła ok. 450. Gwałtowny wzrost w sierpniu spowodowany był zamknięciem swoich kanałów przez @abrkn.
Możemy chyba śmiało stwierdzić, że rozwój Lightning Network jest zawrotny i nic nie zapowiada, aby został z jakiegoś powodu zahamowany.
Wskaźniki ekonomiczne BTC
Według szacunków blockchain.info, w 2018 roku przy użyciu BTC zostało przesłanych 410 miliardów dolarów. Daje to średnią w wysokości 13 tysięcy dolarów na sekundę.
Jeśli chodzi zaś o podaż pieniądza M1, BTC spadł z 19. na 49. pozycję, plasując się między Węgrami a Argentyną. Ze względu na jego znacznie niższą cenę jest to jak najbardziej zrozumiałe.
Bitcoin’owe obroty
Jako, że zainteresowanie BTC zdecydowanie spadło w ciągu roku 2018, wolumen obrotów także zaliczył spadek. Możemy odnaleźć jednak kilka wyjątków dotyczących lokalnych rynków. Wenezuela, Peru, Koulmbia i Indie wyróżniły się odwrotnym trendem – wolumen obrotów BTC charakteryzował się tam tendencją wzrostową.