Europa i USA – dwa światy?
Przez ostatnie dwa tygodnie poruszaliśmy tematykę walut cyfrowych i blockchain głównie za sprawą wydarzeń w Stanach Zjednoczonych. Pomimo zmienności cen, a przez niektórych nawet nazywane załamaniem rynku kryptowalut, amerykańscy decydenci nie zaprzestają próbom zrozumienia fenomenu nowych aktywów. Jednakże coraz częściej ze wschodniego brzegu Atlantyku dochodzą niepokojące informacje, iż kryptowaluty to zagrożenie, nie szansa dla europejskiego systemu gospodarczego. Zarówno w Davos, jak i przez następne tygodnie otrzymujemy depesze o potrzebie głębokiej regulacji, a niekiedy wręcz delegalizacji kryptowalut. Bardzo mocne negatywne zdanie w sprawie walut cyfrowych wyraził premier RP Mateusz Morawiecki oraz Adam Glapiński, szef NBP. Ostatnią wiadomością, która wstrząsnęła społecznością kryptowalutową, było wspólne stanowisko ESMA (European Securities and Markets Authority), EBA (European Banking Authority) oraz EIOPA (European Insurance and Occupational Pensions Authority). Departamenty te kolegialnie potępiły ideę kryptowalut oraz przestrzegły przed ryzykiem z nimi związanym.
Strachy na lachy?
Zarzuty wystosowane pod adresem kryptowalut przez europejskie organy nadzorcze nie różniły się znacząco od narracji KNF/NBP z ubiegłego roku. Czytać możemy między innymi, iż
aktualnie dostępne „waluty wirtualne” (bo tak kryptowaluty referowało oświadczenie) są cyfrową reprezentacją wartości, która nie jest wydawana ani gwarantowana przez bank centralny lub organ publiczny i nie ma prawnego statusu waluty lub pieniądza. Dalej dodano, iż są to instrumenty o wysokiej zmienności cen oraz nie są gwarantowane żadnymi aktywami rzeczowymi. Natomiast z racji swojego nieuregulowanemu statusowi, zgodnie z prawem UE, nie obejmują żadnej ochrony prawnej konsumentom.
Co ciekawe, europejscy regulatorzy rynku finansowego wyrażają zaniepokojenie liczbą aktywnych kryptowalutowych inwestorów. Podnosząc lament, iż większość z tych osób nie posiada odpowiedniego doświadczenia na innych parkietach traderskich. We wstępie do dalszych wniosków ESMA zaznaczyła, iż cena Bitcoina na przestrzeni miesiąca może wahać się pomiędzy 16,000 EUR, a 5,000 EUR.
Konkretne zarzuty
- Ekstremalna zmienność i ryzyko związane z bańkami spekulacyjnymi – większość kryptowalut podlega skrajnym wahaniom cen, wykazując wyraźne oznaki bańki cenowej. Jeśli zdecydujesz się zainwestować w kryptowaluty lub instrument pochodny o nie oparty. Powinieneś zdawać sobie sprawę, iż możesz stracić dużą kwota, a nawet całość zainwestowanych środków (od autora: przy każdej inwestycji także).
- Brak ochrony – pomimo wymogów UE dotyczących przeciwdziałania praniu pieniędzy w ramach implementowanej IV AML Dyrektywy. Dotychczas, platformy wymiany kryptowalut (giełdy), pozostają nieuregulowane na mocy prawa UE. Podobnie narzędzia przechowywania i zamiany kryptowalut (portfele oraz kantory). Oznacza to, że jeśli nabędziesz lub przechowasz kryptowaluty, nie będziesz korzystać z gwarancji bankowej w wypadku upadku giełdy lub oszustwa. Urzędy powołują się na stanowisko, iż ryzyko to zmaterializowało się już na wielu rynkach kryptowalut (upadki oraz zamknięcia dużych giełd).
- Brak opcji wyjścia – jeśli zdecydujesz się kupić kryptowaluty, ryzykujesz, że nie będziesz w stanie wymienić swoich pozycji na tradycyjne waluty.
- Brak przejrzystości cen – kwotowania kryptowalut często nie są transparentne co do swojej genezy. Istnieje zatem wysokie ryzyko, że nie uzyskasz uczciwej i realnej ceny rynkowej podczas transakcji kupna oraz sprzedaży.
- Zakłócenia operacyjne – niektóre giełdy kryptowlautowe doznały poważnych trudności w utrzymaniu ciągłości działania platform handlowych. zakłócenia w handlu. Podczas tych zakłóceń konsumenci byli niezdolni do kupowania/sprzedawania kryptowalut w momencie, w którym mogli ograniczyć stratę, bądź osiągnąć zysk.
- Informacje wprowadzające w błąd – wiadomości o projektach kryptowalutowych są często niepełne oraz wybiórcze. Przez co mogą wprowadzić w błąd potencjalnych inwestorów oraz wpłynąć na ich decyzję inwestycyjną.
- Mała użyteczność inwestycyjna kryptowalut w długim okresie – wysoka niepewność legislacyjna i statutowa może doprowadzić do zamrożenia w przyszłości kapitału konsumentów. Zwłaszcza tych, którzy planują używać inwestycji kryptowalut, jako zabezpieczania na poczet emerytury.
Co sugeruje nadzorca?
Jeśli zdecydujesz się kupić kryptowaluty lub instrumenty pochodne o nie oparte, powinieneś w pełni zrozumieć ich cechy i podejmowane ryzyko. Nie powinieneś inwestować pieniędzy, których nie jesteś gotów stracić. Powinieneś upewnić się, że zachowujesz adekwatne środki bezpieczeństwa przy korzystaniu z infrastruktury giełdowej. Należy również pamiętać, że nabywanie kryptowaluty poprzez firmy regulowane jak banki inwestycyjne i pośrednicy, nie zmniejsza tych zagrożeń.
Deja Vu
Powyższy zbiór ostrzeżeń wydaje się niczym więcej, aniżeli powtórzeniem narracji, która obowiązuje w europejskim ekosystemie od drugiej połowy roku 2017. Aczkolwiek jest to pierwsza sytuacja, gdy departamenty o takim znaczeniu dla kontynentalnego systemu finansowego wyrażają negatywną opinię o kryptowalutach. Ostatnie wydarzenia wskazują, iż Europa podąża w zupełnie inną stronę, niż Stany Zjednoczony, jeżeli chodzi o waluty cyfrowe. Na horyzoncie nie widać znaków, aby podejście to mogło się prędko zmienić.
Tomasz Kurowski, Luty 2018.
Źródła oraz Referencje
- http://www.eba.europa.eu/documents/10180/2120596/Joint+ESAs+Warning+on+Virtual+Currencies.pdf Oświadczenie ESMA, EBA oraz EIOPA w sprawie kryptowalut.
- http://www.eba.europa.eu/-/esas-warn-consumers-of-risks-in-buying-virtual-currencies?lipi=urn%3Ali%3Apage%3Ad_flagship3_feed%3BIdfBIVb2RTu1TxrfmPWkWw%3D%3D
- ESMA50-157-828 ESMA ICO Statement to Firms
- ESMA50-157-829 ESMA ICO Statement to Investors
- EBA-Op-2016-07 Opinion of the European Banking Authority on the EU Commission’s proposal to bring Virtual Currencies into the scope of Directive (EU) 2015/849 (4AMLD)
